မာတိကာ
- ေက်းဇူးစကား ..... ၇
၁။ ဘာသာစကားအခ်င္းခ်င္း
ေရာယွက္ဆက္ႏြယ္ျခင္း ..... ၁၀
၂။ လူငယ္ေတြကို လံုးဝေလွ်ာ့မတြက္နဲ႔ ..... ၂၄
၃။ ပညာရွင္မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ပါရမီရွင္ ..... ၄၀
၄။ ေရႊတိုင္ညြန္႔လည္း ေကာ္ပီလုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္ ..... ၄၇
၅။ ျမန္မာသံသီခ်င္းေတြနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့ရဲ႕ကံ ..... ၅၆
၆။ ေတာသူေတာင္သားေတြရဲ႕ အသည္းပန္းဦး ..... ၆၆
၇။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ပထမဦးဆံုး ကက္ဆက္ေခြ
ပန္းေတြနဲ႔ေဝ ..... ၇၄
၈။ ႏိုင္ငံတကာ စာေပပညာရွင္ေတြ ထကၾကတဲ့
ျမနႏၵာ ..... ၈၉
၉။ ျမန္မာ့ဂႏၴဝင္အႏုပညာ
အဆင့္ျမႇင့္ဖို႔ လိုၿပီဗ်ာ ..... ၉၆
၁၀။ စိတ္နာတယ္ဆိုတာ ႀကိဳးစားဖို႔
တြန္းအားျဖစ္ေစရမယ္ ..... ၁၁၀
၁၁။ ေရႊမန္းတင္ေမာင္က
သူ႔ပရိသတ္ကို ထိုင္ကန္ေတာ့တယ္ ..... ၁၃၀
"... ကိုဝင္းဦးက ရႊံ႕ဗြက္ထဲဆင္း
ၿပီးေတာ့ တီးလံုးမပါဘဲနဲ႔ သီခ်င္းဆိုျပတယ္။
ပရိသတ္က သေဘာက်တယ္။ ေနာက္တစ္ခါ
ဂႏၴဝင္အဆိုေတာ္ႀကီး ဦးသိန္းတန္က သီခ်င္း
မဆိုႏိုင္တဲ့အခါက်ေတာ့ စင္ေပၚ မ်က္ႏွထြက္
ျပတာ ပရိသတ္က သေဘာက်တယ္။ ေက်နပ္
ၾကတယ္။ သုေမာင္ႀကီးက်ေတာ့ ..."
ေက်းဇူးစကား
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၏ ေႏြဦးႏုႏုတစ္ရက္မွာ ဆရာသုေမာင္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျဖစ္ခဲ့သည္။ နေမာတႆအမႊန္းႏွင့္ အေျခခံဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈေဆာင္းပါးမ်ား စာအုပ္ စီစဥ္ရန္ကိစၥႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆရာ့အိမ္အနီး သာဓုျခံေထာင့္ရွိ ဆရာ့ညီ ေမာင္႐ူပ၏လက္ဖက္ရည္ဆိုင္၊ ဆရာထိုင္ေနက် စားပြဲေလးမွာ ျဖစ္သည္။
ထိုစဥ္က မႏၲေလး FM ေရဒီယိုအစီအစဥ္တြင္ ဆရာသုေမာင္၏ ေၾသာ္… ဒါနဲ႕စကားမစပ္ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို အပတ္စဥ္ ထုတ္လႊင့္ေနခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ထိုအစီအစဥ္ကို အားလပ္သည့္အခ်ိန္ႏွင့္ ႀကံဳတိုင္း ထံု႕ပိုင္းထံု႕ပိုင္း နားေထာင္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ႏွစ္ၿခိဳက္မိသည္။ ထို အစီအစဥ္ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို စာအုပ္အျဖစ္ စီစဥ္လွ်င္ ေကာင္းမွာပဲဟု စိတ္ကူးေပၚမိသည္။ ဆရာသုေမာင္ စာေရးလွ်င္ စကားေျပာဟန္ျဖင့္ လြတ္လပ္ ေပါ့ပါးသြက္လက္စြာ ေရးေလ့ရွိသည္ကို သတိျပဳမိသျဖင့္ ဆရာ့ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို စာအုပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖန္တီးရန္ အခက္အခဲ မရွိႏိုင္ဟု ယံုၾကည္ယူဆခဲ့သည္။
ယင္းစိတ္ကူးကို ဆရာႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္ ထုတ္ေဖာ္မိသည္။ ေၾသာ္… ဒါနဲ႕ စကားမစပ္ ေရဒီယိုေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို စာအုပ္အျဖစ္ ဖန္တီးလိုေၾကာင္း ေျပာျပေတာ့ ဝမ္းသာအားရ လက္ခံခဲ့သည္။ “မွတ္တမ္းက်န္သြားတာေပါ့” ဟု ေက်နပ္ ႏွစ္သက္စြာ ဆိုခဲ့သည္။ ေနာက္ရက္တြင္ ေဟာေျပာခ်က္အေခြမ်ားကို ေပးပါေတာ့သည္။ သို႔ျဖင့္ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို စာအုပ္အျဖစ္ စီစဥ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ စာအုပ္ ထြက္ခါနီးတြင္ အမွာစာ ေရးေပးမည္ဟု ဆရာသုေမာင္မွ ေျပာခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ဆရာသုေမာင္ အမွာ ေရးမသြားႏိုင္ခဲ့ရွာပါ။ စာအုပ္စီစဥ္ေနစဥ္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ေမလတြင္ ဆရာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။ ေၾသာ္… ဒါနဲ႕ စကားမစပ္ ကို အမွာ အနားသတ္မသြားႏိုင္ခဲ့ေတာ့ပါ။ ဆရာ့ကဲ့သို႔ ႐ုပ္ရွင္၊ ဂီတ၊ စာေပပညာရွင္တစ္ဦး ကြယ္လြန္သြားခဲ့ရသည့္အတြက္ ဆရာ့ ပရိသတ္တစ္ဦးအေနျဖင့္ေရာ၊ ရင္းႏွီးသူ မိတ္ေဆြတစ္ဦးအေနျဖင့္ပါ ဝမ္းနည္းမိပါသည္။
ဆရာ ကြယ္လြန္သြားေသာ္လည္း ဆရာႏွင့္ စီစဥ္ခဲ့သည္ကို ဆရာ့ဇနီး အစ္မေဒၚေအးဘံုႏွင့္ (ကို)ဖုိးေသာၾကာတို႔က ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့သျဖင့္ စာအုပ္အျဖစ္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ပါၿပီ။ ဆရာသုေမာင္ကို ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုး ေလးစားတန္ဖိုးထားေသာ ပရိသတ္ထံသို႔ ဆရာ့စာအုပ္ကို ပို႔ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ သို႔အတြက္ စာအုပ္အျဖစ္ စီစဥ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ရန္ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့သည္ အစ္မေဒၚေအးဘံု၊ (ကို)ဖိုးေသာၾကာႏွင့္ မိသားစုကို လႈိက္လွဲစြာ ေက်းဇူးတင္ရပါသည္။
ယခင္က ထံု႔ပိုင္းထံု႔ပိုင္း နားေထာင္ခဲ့ရသည့္ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို စာအုပ္အျဖစ္ စီစဥ္ေတာ့ တစ္ဆက္ တစ္စပ္တည္း ဖတ္ရသည္။ ယင္းသို႔ ဖတ္႐ႈရေသာအခါ စာအုပ္အျဖစ္ ဖန္တီးခြင့္ရသည္ကုိ ေက်နပ္ အားရမိသည္။ ဆရာ့ကိုလည္း ပိုၿပီး ႏွေျမာတသ လြမ္းေမာရပါသည္။
ဆရာ့ဘဝ တစ္သက္တာ ျဖတ္သန္းမႈတြင္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည့္ ဂီတ၊ ႐ုပ္ရွင္၊ စာေပ နယ္ပယ္ကို အဓိကထားၿပီး ဘဝအေတြ႕အႀကံဳမ်ား၊ ဆင္ျခင္ေတြးဆဖြယ္ရာမ်ား၊ သတိျပဳဖြယ္ရာမ်ားကို လူငယ္မ်ားအတြက္ လမ္းညႊန္၊ လူႀကီးမ်ားအတြက္ မွ်ေဝျခင္းျဖင့္ အေတြးစမ်ား ေပးထားခဲ့ပါသည္။ ဆရာ့ကို ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုး ေလးစားတန္ဖိုးထားေသာ ဆရာ့ပရိသတ္ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္စြာ အလြမ္းေျဖႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။
စာဖတ္သူမ်ား၏ ေက်းဇူးအထူးကို ဦးခိုက္လ်က္ …
ဘာသာစကားအခ်င္းခ်င္း ေရာယွက္ဆက္ႏႊယ္ျခင္း
ေၾသာ္… ဒါနဲ႔စကားမစပ္၊ အင္း ‘ေၾသာ္… ဒါနဲ႔စကားမစပ္’ ဆိုတာ ၾကားလိုက္တာနဲ႔ ‘အဲ… သုေမာင္ႀကီး လူလည္က်ေတာ့မယ္’လို႔ ထင္စရာရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ အဲသလို မဟုတ္ေသးဘူး။ စကားမစပ္ ဆိုတာဟာ ေျပာေနၾကတဲ့ စကားဝိုင္းထဲကို အလိုက္သင့္ဝင္တဲ့အခါမွာ ကိုယ္က ႐ို႐ိုက်ိဳးက်ိဳးေလး ေျပာတဲ့စကား။ အဂၤလိပ္မွာ ရွိတယ္၊ by the way ေနာ္။ သူက ရွင္းတယ္၊ ဒီလမ္းေၾကာင္းထဲကို ဝင္ေျပာတာ။ ျမန္မာကက်ေတာ့ ဒီလမ္းေၾကာင္းထဲကိုပဲ ေျပာေနတဲ့စကားမွာ ေဘးက ဝင္တဲ့အခါ ေအာက္က်ိဳ႕ၿပီးေတာ့ ‘ေၾသာ္… ဒါနဲ႔ စကားမစပ္ေနာ္’၊ ဘာရယ္ မဟုတ္ပါဘူးဆိုတဲ့ သေဘာေလးပါတယ္။ ဒါ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဆိုင္တယ္ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ေစာေစာက ေျပာသလိုေပါ့ေလ။ အဂၤလိပ္က by the way အေနာက္ႏိုင္ငံေပါ့ေလ။ သူတို႔က ႐ိုးရွင္းတယ္။ ေျဗာင္က်တယ္။
အဲဒီမွာ ဗဟုသုတေလး ေျပာျပပါဥိးမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာေတြကေပါ့ေနာ္။ သိုင္းက်ဴးတို႔၊ ေဆာရီးတို႔ တြင္တြင္သံုးတယ္။ အဂၤလိပ္လိုလည္း ေျပာတယ္၊ ျမန္မာလိုလည္းေျပာတယ္။ ေက်းဇူးပါပဲ၊ မေတာ္လို႔ပါေနာ္၊ တြင္တြင္သံုးတယ္။ မလိုအပ္တဲ့ေနရာမွာေတာင္ သံုးတယ္။ ဆိုပါစို႔၊ ႐ံုးျပင္ကနား တစ္ေနရာရာသြားတယ္။ ကိုယ္ စကားေျပာရမယ့္လူ စားပြဲနားေရာက္တယ္။ ကုလားထိုင္ေရွ႕ ဝင္ထိုင္တယ္။ ဟုိက လက္ျပလိုက္တယ္။ ထိုင္ပါဆိုရင္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ၾကည့္ေနာ္။ ဒီေနရာမွာထိုင္ၿပီး အလုပ္စကားေျပာရမွာပဲ၊ ထိုင္ပါဆိုေတာ့ အဲဒါကိုပဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆိုတဲ့ စကားေလး သံုးလိုက္တယ္။
ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ တစ္ေယာက္ေျခေထာက္ တစ္ေယာက္နင္း၊ တိုးတက္ လုတက္ေနတာ ၾကားထဲမွာလည္း တစ္ခါထိ တစ္ခါ ေဆရီးလို႔ လုပ္တာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာက ဒါ ယဥ္ေက်းတဲ့သေဘာ၊ သိမ္ေမြ႕တဲ့ သေဘာကို ျပတာ။
ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို ေရာက္တုန္းက တစ္ေန႔မွာ အေမရိကန္မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္နဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္သြားတယ္။ ေကာ္ဖီဆိုင္ကို သြားတယ္။ သြားေနရင္းနဲ႔ ဘာသြားေတြ႕လဲဆိုေတာ့ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မွာ အဘြားအိုႀကီးတစ္ေယာက္ အသက္ ၇၀ ေလာက္ ရွိမယ္။ ေခြးေလးက ေရွ႕က လမ္းေၾကာင္းေပးလာတယ္။ သူ မ်က္စိမျမင္ဘူး ဆိုတာ သိသာပါတယ္။ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လာေနရာကေန ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေရွ႕ခပ္လွမ္းလွမ္းမွာ ျမက္ခင္းေလးရွိတယ္။ အဲဒီျမက္ခင္းေလးမွာ ေရပန္းေလးက ေအာ္တိုမစ္တစ္ လည္ေနတယ္။
ေခြး ဆိုတဲ့သတၱဝါကလည္း ေရပန္းေတြ႕ေတာ့ သူ႔ပန္းစရာ ေနရာလို႔ထင္လား မသိဘူးဗ်။ ဆတ္ဆိုေျပးၿပီးေတာ့ ေရပန္းကို ေငါက္ခနဲပန္းလိုက္ေတာ့တာကိုး။ ေငါက္ခနဲ သူပန္းလိုက္တဲ့အခါမွာ သူဆြဲလုိက္တဲ့အရွိန္နဲ႔ ဒီအဘြားအိုႀကီးက ယိုင္သြားတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္က ဒီအဘြားအိုႀကီးကို ေျပးၿပီးေတာ့ လက္တစ္ဖက္နဲ႔ ထိန္းတယ္။ ပါးစပ္ကလည္း ျမန္မာလိုပဲ ထြက္သြားတယ္။ ‘အေမ အေမ’ ဆိုၿပီးေတာ့ေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကူညီေနက်အတိုင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယဥ္ေက်းမႈအတိုင္း ကူညီလိုက္တယ္။ သြားဆြဲလိုက္တဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ က်န္ေနတဲ့ လက္တစ္ဖက္ကို ေစာေစာက ေျပာတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕အေဖာ္ ဂ်င္မ္တဲ့၊ သူက စာေရးသင္ေနတဲ့၊ ဝတၱဳေရးသင္ေနတဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားေလ။ ဂ်င္မ္က ႏိုးႏိုးႏိုး ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ့္လက္တစ္ဖက္ကို ဆြဲတယ္။
“ဘာျဖစ္လို႔တုံး၊ ငါကူညီေနတာ”
လို႔ ဆိုေတာ့ -
“အရမ္းကူညီလို႔ မရဘူး” တဲ့။
ဒီဥစၥာကတဲ့၊
“သူ႔မွာမ်က္စိပါတယ္” တဲ့။
“ေၾသာ္… မင္းကလည္း၊ သူ႔မွာ မ်က္စိကန္းေနတာကို”
ဆိုေတာ့ -
“မဟုတ္ဘူး” တဲ့။
“သူ႔ရဲ႕ေခြးက သူ႔မ်က္စိ” တဲ့။
“ဆရာသြားၿပီး သူ႔ကိုဆြဲလိုက္တာ သူ႔ရဲ႕သိကၡာကို ေစာ္ကားတာ။ သူ႔မွာ မ်က္စိရွိတယ္။ သူ႔ရဲ႕ လူမႈသိကၡာကို ေစာ္ကားလိုက္တာပဲ”
ဆိုၿပီး လက္ကိုဆြဲထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကံေကာင္းတယ္ေနာ္။ အဲ… ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ဆိုတာက ၿပီးမွ သိတာေနာ္။ အဲဒီလိုလည္း လက္တစ္ဖက္နဲ႔ အဘြားႀကီးကို မိေရာ၊ အဘြားႀကီးက -
“သိုင္းက်ဴး သိုင္းက်ဴး” တ့ဲ။
ႏွစ္လံုးဆင့္ေျပာတယ္။ အဲဒီမွာ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ဂ်င္မ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသားက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ -
“ဆရာ ေတာ္ေတာ္ကံေကာင္းတယ္ေနာ္၊ ဘုရားသခင္က အကာအကြယ္ေပးလိုက္တာ၊ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ သူ႔ေစာ္ကားတယ္ဆိုၿပီး သူက ဆရာ့ကို တရားစြဲခ်င္စြဲမွာ” တဲ့။
ၾကည့္ေနာ္၊ သူတို႔ဆီက ေျပာေျပာေနတဲ့ သိုင္းက်ဴးရယ္၊ ေဆာရီးရယ္ဆိုတာ တစ္ခုခု ထိမိခိုက္မိလို႔ ေဆာရီးမေျပာဘူး။ သိပ္ အေရးႀကီးမွ သူတို႔ ဒါကိုသံုးတယ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ သူတို႔ အေနာက္တိုင္းက တိက်တယ္၊ ျပတ္သားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အေရွ႕တိုင္းက မတိက်၊ မျပတ္သားဘူးေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေလ။ ယဥ္ေက်းမႈအရ ႐ို႐ိုက်ိဳးက်ိဳးေလး ေျပာတတ္ဆိုတတ္တာကို ေျပာခ်င္တာပါ။
ဒီအစဥ္အစဥ္ရဲ႕ ေခါင္းစဥ္ကို မူလတုန္းက ကြမ္းစကား လို႔ ေပးမလို႔။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သုေမာင္ႀကီးက ကြမ္းစကားဆိုၿပီး စာေတြေရးတယ္။ သေဘာကေတာ့ ကြမ္းစားသလိုပဲ၊ အရည္မရ အဖတ္မရ။ သို႔ေသာ္ ကြမ္းစားတဲ့လူေတြ သိတယ္။ ကြမ္းစားရင္ အရသာေလးတစ္ခု ရွိတယ္။ အဲဒါေလးကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ကြမ္းစကားဆိုၿပီးေတာ့ေရးတယ္။
ေရးတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္အေၾကာင္း၊ ကိုယ့္မိသားစုအေၾကာင္း၊ ကိုယ့္မိန္းမ၊ ကိုယ့္ကေလးေတြအေၾကာင္း၊ အစ္ကိုေတြအေၾကာင္း၊ အေဖအေၾကာင္း၊ အေမအေၾကာင့္ စသျဖင့္ေရးတဲ့အခါက်ေတာ့ ေျပာရရင္ ပရိသတ္အဖို႔ နည္းနည္းေဘာင္က်ဥ္းတယ္။ စကားမစပ္က်ေတာ့ ေဘာင္က်ယ္သြားၿပီ။ ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကို ေျပာလုိ႔ရတယ္။ သူမ်ားေျပာေနတဲ့ ဘယ္အေၾကာင္းအရာမဆိုကိုလည္း ဝင္ေျပာလို႔ရတယ္ ေနာ္။
ဒါေၾကာင့္ စကားမစပ္လို႔ နာမည္ေပးရတာပါ။ စကားမစပ္ ေျပာျပလိုက္ဦးမယ္။ ဟိုးအရင္ ဦးသုေမာင္ႀကီးတို႔ ငယ္ငယ္ကရွိတယ္။ ျမန္မာ့အသံဦးသန္းတဲ့။ သူက ဘယ္သူလဲဆိုရင္ ျမန္မာ့အသံကပဲ၊ အစ္မႀကီး ေဒၚတင္တင္ျမရဲ႕ အေဖ။
သူက ဘာလုပ္ခဲ့သလဲဆိုရင္ ‘ေရႊေမာင္းသံ’ ဆိုၿပီး လုပ္ခဲ့တယ္။ ေရႊေမာင္းသံ ‘ဒူ’ ဆိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းႏိုးရာရာေလးေတြ ေျပာၿပီးေတာ့ ေရႊေမာင္းသံဆိုၿပီး လုပ္ခဲ့တယ္။
တစ္ခါ ကမာၻ႕ဂီတဆိုၿပီးေတာ့လည္း ဦးသန္းျမင့္က လုပ္ခဲ့ေသးတယ္။ ဦးသန္းျမင့္ကလည္း ကမာၻ႕ဂီတသာေျပာတာ၊ ျမန္မာ့ဂီတတစ္ခုတေလေလးေတာင္ သူက တီးတတ္တာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ဒါေပမယ့္ မွတ္ ဉာဏ္နဲ႔ ေလ့လာမႈအား အလြန္ေကာင္းခဲ့တာေၾကာင့္ ဦးသန္းျမင့္ႀကီးရဲ႕ ကမာၻ႕ဂီတဟာ ဒီကေန႔အထိ ပရိသတ္ စြဲစြဲလမ္းလမ္း ရွိခဲ့တယ္။
ေနာက္တစ္ေယာက္ ရွိပါေသးတယ္။ ဆရာႀကီး ဦးဂုဏ္ဘဏ္၊ ဦးဂုဏ္ဘဏ္ဆိုလည္း ဒီလိုပဲ၊ ယဥ္ေက်းမႈေလးေတြ၊ ႐ိုးရာေလးေတြကို ေျပာတယ္။ ေနာက္စကားပံုေတြ၊ ဇာတ္စကားေတြေျပာတယ္။ အဲဒီမွာလည္း ထူးျခားတာ တစ္ခုရွိတယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ ဦဂုဏ္ဘဏ္ဟာ မ်က္စိလံုးဝ မျမင္ဘူး။
ကဲ၊ စကားမစပ္ ေျပာလိုက္ဦးမယ္။ ခုနက ေျပာတယ္ေနာ္၊ by the way အဂၤလိပ္က ရွင္းတယ္။ ဒီလမ္းေၾကာင္းကို ဝင္ေျပာတာ ရွင္းတယ္။ ျမန္မာကေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈအရ ေအာက္က်ိဳ႕တဲ့သေဘာေလးနဲ႔ ‘ေၾသာ္… ဒါနဲ႔ စကားမစပ္’ ဆိုၿပီး ဝင္ေျပာရတာ။ ဆိုေတာ့ အဂၤလိပ္ - ျမန္မာမွာ အသံလွယ္တာေလး သြားသတိရတယ္။ တခ်ိဳ႕အသံလွယ္တာေတြက တိုက္႐ိုက္ အသံလွယ္ရတယ္။ ဥပမာ ဒီေန႔ကေလးေတြ မစိမ္းပါဘူး။ ကၽြန္ပ်ဴတာ ဆိုတဲ့စကားလံုး၊ ကြန္ပ်ဴတာကို တျခားလုပ္ႏိုင္တဲ့ အင္အားနဲ႔အမွ် တျခားစကားလံုး၊ ျမန္မာလို ဘာသာျပန္မယ္ဆိုရင္ စာအုပ္တစ္အုပ္မက၊ ႏွစ္အုပ္မက အမ်ားႀကီး ျပန္ယူရလိမ့္မယ္။ အခု ‘ကြန္ပ်ဴတာ’ဆိုေတာ့ ရွင္းေရာေနာ္။ အားလံုးသိတယ္၊ ကြန္ပ်ဴတာ။
အဲဒီလိုပဲ၊ နာရီၾကည့္တဲ့အခါ မိနစ္၊ စကၠန္႔။ ေမာ္ေတာ္ကားေနာ္ ဒါ အဂၤလိပ္စကား တိုက္႐ိုက္ယူထားတာ။ ၿပီးေတာ့ ဂီယာဆိုပါစို႔၊ ဂီယာကို ‘အလုိကသင့္ျဖစ္ေစရန္ အရွိန္ေျပာင္းလဲေပးေသာ ေရွ႕တိုးေနာက္ငင္ျပဳလုပ္ရေသာ ကိရိယာ’ ဆိုရင္ ႐ႈပ္တယ္။ ဂီယာဟာ ဂီယာပဲ၊ ၿပီးၿပီ။ ဘိုင္စကုပ္၊ ဘိုင္အိုစကုပ္ကေနလာတာ ဘိုင္စကုပ္။ ဒါလည္း တိုက္႐ိုက္ အသံဖလွယ္တာ။ ဆိုေတာ့ အဲဒီလို တိုက္႐ိုက္အသံဖလွယ္တာေတြ ရွိသလို ျမန္မာသံဝဲတဲ့ တိုက္႐ိုက္စကားဆိုတာလည္း ရွိတယ္။ ျမန္မာမႈျပဳလိုက္တဲ့စကား၊ အဂၤလိပ္သံေတာ့ ဝဲသြားတယ္။ ျမန္မာလိုေတာ့ နားေခ်ာတယ္။ ဥပမာ ဆာဗဲလ္လင့္ - လူဆိုးထိန္း၊ ဆားပုလင္းေပါ့။ ျမန္မာေတြ နားေခ်ာတယ္။
Deputy ဆိုရင္ သျပဳသီးဆိုၿပီး ျမန္မာသံဝဲသြားတယ္။ ရယ္စရာေလးေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ေဘာလံုးမွာဆိုရင္ ပင္နယ္တီကို ပႏၷဲသီးဆိုၿပီး စာေရးဆရာကုသက ထြင္တယ္၊ ေရးတယ္။ ရယ္လည္း ရယ္ရတယ္၊ နားလည္း ေခ်ာတယ္။ စကားမစပ္ ေျပာလိုက္ဦးမယ္ သိလား။ ဟို ဘႀကီးေတာ္ဘုရား လက္ထက္တုန္းက အဂၤလိပ္သံအမတ္တစ္ေယာက္ အင္းဝေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္လာတယ္။
သူ႔နာမည္ အဂၤလိပ္လို ေမဂ်ာဘာေနး၊ ဒါေပမဲ့လို႔ ေမဂ်ာဘာေနးကို ျမန္မာေတြက မယ္ဇယ္ဘာရဏီလို႔ အသံထြက္တယ္။ ဒီလိုပဲ အသံဖလွယ္ၿပီး ျမန္မာဆန္ေအာင္ လုပ္ထားတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲရွိတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ တိုက္႐ိုက္ ဘာသာျပန္တယ္။ ဒါလည္း ပညာတစ္ခုပဲ။ ဆိုပါစို႔၊ ဖိုတို၊ အဂၤလိပ္ ဖိုတို (Photo) ကို ျမန္မာက ဓာတ္ပံု၊ ဖိုတိုဆိုတာ အမ်ားမ်က္စိထဲ ျမင္ေအာင္ေျပာရင္ ႐ုပ္ပံု၊ အ႐ုပ္တစ္ခုေပါ့။ အဲဒီအ႐ုပ္ကို ဓာတ္ပစၥည္း၊ ေလာကဓာတ္နည္းနဲ႔ ဖန္တီးထားတာဆိုေတာ့ ဓာတ္ပံုလို႔ ေျပာလုိက္ၾကတယ္။
ေနာက္တစ္ခါရွိတယ္။ အဂၤလိပ္မွာ Film ဖလင္၊ ႐ုပ္ရွင္။ အ႐ုပ္ကေလးေတြ ၿငိမ္ေနတာမဟုတ္ဘူး၊ အရွင္လႈပ္ရွားေနတာ။ ဖိုတိုက အ႐ုပ္ကေလးေတြ ၿငိမ္ေနတယ္။ အ႐ုပ္ကေလးေတြ လႈပ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ရွင္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ႐ုပ္ရွင္၊ ဒီလိုေခၚလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘိုင္အိုစကုပ္ကိုက်ေတာ့ တိုက္႐ိုက္ ဘာသာျပန္လိုက္တယ္။ ဘိုင္စကုပ္လို႔ ေခၚလုိက္တယ္။ ျမန္မာမႈျပဳတဲ့အခါက်ေတာ့ ႐ုပ္ရွင္လုိ႔ ျပဳလိုက္တယ္။
ေနာက္တစ္ခါရွိေသးတယ္။ အနီးအနားတင္ စက္ဘီး။ ဘိုင္စကယ္ကို စက္ဘီးလို႔ ေခၚလုိက္တယ္။ ျမန္မာလို အနီးစပ္ဆံုးဆိုရင္ စက္နဲ႔သြားတဲ့ ဘီးမို႔လို႔ စက္ဘီးလို႔ေခၚလိုက္တယ္။ ႏြားလွည္းက ႏြားနဲ႔သြားတာ၊ ကၽြဲလွည္းက ကၽြဲနဲ႔သြားတာ။ ျမင္းလွည္းက ျမင္းနဲ႔ေပါ့ေလ။ သို႔ေသာ္လည္း စက္ဘီးက်ေတာ့ လူက စက္နဲ႔လႈပ္ၿပီး နင္းၿပီးသြားရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ စက္ဘီးလို႔ေခၚလုိက္တယ္။
ေနာက္တစ္ခါ အနီးစပ္ဆံုး ထပ္ေျပာရရင္ ဒီကေန႔ အားလံုးသိတဲ့ ကိစၥ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း။ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းကို ျမန္မာမႈျပဳၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း မျပဳၾကဘူး။ နားလည္ၿပီးသားကိစၥမို႔လုိ႔ ကြန္ပ်ဴတာလိုပဲ ‘ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း’ ပဲ တိုက္႐ိုက္ ေျပာတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ျမန္မာမႈျပဳတယ္။ ပညာရွင္ေတြ ျပဳၾကတာပါ။
အဲဒီ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းကို တခ်ိဳ႕က ကမာၻျပဳမႈ၊ တခ်ိဳ႕က ကမာၻျပားသြားၿပီလို႔ေျပာတယ္။ အဲဒီေနရာမွာပဲ စကားမစပ္ ေျပာလိုက္ခ်င္တာကေတာ့ ဒီသုေမာင္ႀကီးကေတာ့ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းႀကီးကို ‘ခ်က္ခ်င္းသိ’ လို႔ ဘာသာျပန္ထားတယ္။ ခုထိေတာ့ သိပ္မတြင္က်ယ္ေသးဘူး။ ခ်က္ခ်င္းသိ၊ အျဖစ္အပ်က္မွန္သမွ် ဖ်တ္ခနဲသိ၊ ထပ္ခနဲသိ၊ ခ်က္ခ်င္းသိေနာ္။
အဲ၊ အဲဒီလိုဘာသာျပန္လိုက္တဲ့အထဲမွာ ရယ္စရာေလးေတြ ညႇပ္ေျပာရဦးမယ္ေနာ္။ စကားမစပ္ေပါ့၊ Cross of Iron ဆိုတာ ဂ်ိမ္းကိုဘန္းရဲ႕ စစ္ကားတစ္ကား။
ေျပာခ်င္တာက ဘာလဲဆိုေတာ့ သူရဲေကာင္းတံဆိပ္ ေပးတာ။ သံမဏိ ၾကက္ေျခခတ္ကေလးေပါ့။ သူရဲေကာင္းေတြကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ သူရဲေကာင္းတံဆိပ္။ အဲဒါကို ရန္ကုန္လိုေနရာမ်ိဳးနဲ႔ မႏၲေလးလိုေနရာမ်ိဳးကေတာ့ Cross of Iron ပဲေပါ့။ ဒါ ဘိုင္စကုပ္ေပါ့ေလ။ နယ္က ေတာကေတာ့ ဘိုင္စကုပ္ဆိုရင္ ေမာင္းေလးထုၿပီး ‘ေနာင္ေနာင္ေနာင္’ နဲ႔ အထဲက မင္းသားမင္းသမီးေတြလို အဝတ္အစားဝတ္ၿပီးေတာ့ ဘိုင္စကုပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမင္းလွည္းနဲ႔၊ ႏြားလွည္းနဲ႔ ေၾကာ္ျငာလွည့္ရတာေပါ့။
အဲဒီမွာ ဆိုင္းဘုတ္ ဘာတပ္ထားသလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီေတာဘက္ေရာက္တုန္း ဖ်တ္ခနဲေတြ႕လုိက္တာ Cross of Iron အဂၤလိပ္စာတန္း၊ အဲဒီေအာက္ကမွ ‘လမ္းဆံု လမ္းခြ အရမ္းခ်’ တဲ့၊ အဲသလို ေၾကာ္ျငာရတာေလ။ ဟာသေလး ျဖစ္သြားတာေပါ့။ အဲဒီလို ျမန္မာမႈျပဳတာေလးေတြ ရွိတာေပါ့ေလ။ ဒီေနရာမွာ ၾကားျဖတ္ေျပာရဦးမယ္။ စကားမစပ္ေပါ့။ ဒီျမန္မာမႈ ျပဳတယ္၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာေတြက ႏိုင္ငံျခားအသံထြက္ကို ယူတဲ့အခါမွာ သိပ္ပီတယ္ဆိုတာ သြားေတြ႕တယ္။
ကၽြန္ေတာ္ အႏိုင္ႏုိင္ငံေရာက္ဖူးပါတယ္။ အႏိုင္ႏိုင္ငံေရာက္ဖူးေတာ့ အႏိုင္ႏိုင္ငံက လူေတြနဲ႔ ေတြ႕ရတယ္။ စကားေျပာရတယ္။ သီခ်င္းဆိုတာ နားေထာင္ဖူးတယ္။ ကိုယ္လည္း ဆိုျပတယ္။ ဒါေပမဲ့ေလ သူတို႔ႏိုင္ငံသားေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျမန္မာစကား မပီၾကဘူး။ အဂၤလိပ္စကားလည္း မပီဘူး။ သူတို႔ ပင္ကိုအသံထြက္နဲ႔ထြက္တယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြက ေတာ္ေတာ္ထူးဆန္းတယ္။ ကုလားလိုေျပာလည္း ပီတယ္။ တ႐ုတ္လိုေျပာလည္း ပီတယ္။ အခု ေနာက္ဆံုးေပၚ ကိုရီးယားလိုေျပာလည္း ပီတာပဲ။
ေျပာလိုက္ဦးမယ္ စကားမစပ္။ ကၽြန္ေတာ့္သမီးေလးက ကိုရီးယားဘာသာနဲ႔ ဘြဲ႕ရတာ။ သမီးေလးက အသားကလည္းျဖဴတယ္။ ႏႈတ္ခမ္းကလည္း ေထာ္ေတာ္ေတာ္။ သူ႔ကို ကိုရီးယားမေလးပဲ ထင္ေနတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာကို သုေမာင္ႀကီးက အၿငိမ္မေနဘူး။ လိုက္ေလ့လာတာ၊ ေလ့လာေတာ့ ဘာသြားေတြ႕လဲဆိုရင္ ျမန္မာစကား၊ ျမန္မာစကားမွာက စကားလံုးတစ္လံုးကို ေျပာတဲ့အခါမွာ မယံုရင္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ စမ္းၾကည့္လိုက္၊ ဆိုပါစို႔ ‘ေျပာ၊ ေျပာ’ ပါးစပ္ကေလးကိုပိတ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေလမႈတ္ထုတ္တယ္၊ ေျပာ ေျပာ ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်သံေလးက လွ်ာေရာ၊ အာေရာ၊ သြားေရာ၊ ႏႈတ္ခမ္းေရာ မထိဘူး။ ေဟာ ၾကည့္၊ ထိ၊ လွ်ာနဲ႔ အာနဲ႔ ထိ၊ ထ၊ ထိ၊ ထ သံ ထြက္တယ္။
သို႔ေသာ္ ထိရဲ႕အဆံုးကို ၾကည့္လိုက္၊ အာနဲ႔လွ်ာနဲ႔ မထိေတာ့ဘူး။ ဆိုပါစို႔ အဂၤလိပ္အသံမယ္ အက္ဆ္ဆိုတဲ့ ဆ သံ၊ ျမန္မာက ဆ လည္း စ ပဲ၊ အစေလးသာ ဆ သံေလးထြက္တယ္၊ ဆံုးေတာ့ အာမထိလွ်ာမထိ ဆံုးသြားတယ္။ ဒီဟာက ေသေသခ်ာခ်ာစဥ္းစားရင္ ျမန္မာေတြ ႏိုင္ငံျခားစကားကို ဘာေၾကာင့္ ပီေအာင္သံုးႏိုင္တယ္၊ ေျပာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံကို သြားၿပီးေတာ့ျမင္မိတယ္။ အဲ… စကားမစပ္ ေျပာရဦးမယ္၊ ဒီကေန႔ေခတ္မွာ ကိုရီးယားလည္း သူ႔ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔သူ နယ္ခ်ဲ႕တာ၊ နယ္ခ်ဲ႕ေနတယ္။
ညဆိုရင္ ျမန္မာျပည္က တိုင္းရင္းသားေတြအကုန္လံုး ညေနေျခာက္နာရီထိုးတာနဲ႔ တီဗြီေရွ႕မွာ ငုတ္တုတ္ အကုန္လံုး ထိုင္ေနၾကရတယ္။ ကိုယ့္ေယာက္်ား ထမင္းဟင္း ခူးခပ္ေကၽြးရမယ္ဆိုတာေတာင္ ေမ့ေနတယ္။ အဲဒါ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕တာပါ။ ဒီအတြက္ အျပစ္ယူေနလို႔ေတာ့မရဘူး။ ကိုယ္လည္း တတ္ႏိုင္ရင္ သူတို႔ကို နယ္ျပန္ခ်ဲ႕ရမယ္ေနာ္။ ကရင္ဒံုးနဲ႔ နယ္ျပန္ခ်ဲ႕လို႔ရတယ္။
ကရင္ဒံုး ‘ေဟး ေဟး’ ဆိုၿပီး၊ ေျဖာင္းေျဖာင္းေျဖာင္း ဝါးေတြ႐ုိက္ၿပီး ကရင္ဒံုးယိမ္းနဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕ရင္ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက လက္ခံၾကမွာပဲေနာ္။ တျခားမၾကည့္နဲ႔၊ ရက္ပ္ Rap၊ ရက္ပ္က ဘယ္မွာ သြားေတြ႕ရသလဲဆိုရင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္နားေထာင္ၾကည့္၊ ဟိုးေရွးတုန္းက ျမန္မာေတြဆိုတဲ့ နတ္ခ်င္းမွာ သြားေတြ႕ရတယ္။
“မရွက္ဘူးလား၊ မေၾကာက္ဘူးလား၊ ေသာက္ခါက်ဴးတဲ့ မင္းညီေနာင္၊ ေရႊၿပံဳးသူရာေမာင္၊
ရွက္တတ္ရင္ ေသာက္ပါ႐ိုးလား၊ ေၾကာက္တတ္ရင္ ေသာက္ပါ႐ိုးလား၊ ပုဆိုးစြန္ေတာင္ သက္တံေကြးတယ္၊ ဘိုးေတာ္ရဲ႕ေျမး”
ဒါ ရက္ပ္ပဲ၊ အဲသလို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ယူတတ္လို႔ရွိရင္ ဒါ ကမာၻေက်ာ္ေအာင္ လုပ္လို႔ရတယ္။ ဒီကျမန္မာလူမ်ိဳးက ခုနေျပာသလိုေပါ့ေနာ္၊ သူမ်ားအေၾကာင္းထဲ ဝင္ေျပာရတာေတာင္မွ ‘ေၾသာ္… ဒါနဲ႔ စကားမစပ္’ ဆိုၿပီး ႐ို႐ိုက်ိဳးက်ိဳး ေျပာတတ္ၾကတယ္ဆိုေတာ့ နယ္ခ်ဲ႕ဖို႔နည္းနည္း ခက္တယ္။
အဂၤလိပ္ေခတ္က အဂၤလိပ္နည္းနဲ႔ေပါ့၊ ဂ်ပန္ေခတ္က်ေတာ့လည္း ဂ်ပန္နည္းနဲ႔ေပါ့။ အဂၤလိပ္ေခတ္၊ ဂ်ပန္ေခတ္ကေတာ့ လက္နက္နဲ႔ေပါ့။ ခုေခတ္က်ေတာ့လည္း ကိုရီးယားက သူ႔ ယဥ္ေက်းမႈနည္းနဲ႔ေပါ့၊ နယ္ခ်ဲ႕ၾကတာေလ။ ဆိုေတာ့ကာ ေျပာခ်င္တာက ဒီကေန႔ေခတ္မွာ ျဖစ္ေနတာက၊ ေခတ္စားေနတာက အဂၤလိပ္စာနဲ႔ အဂၤလိပ္စကား။ ဘယ္ႏိုင္ငံသြားသြား အဂၤလိပ္စာ၊ အဂၤလိပ္စကားမတတ္လို႔မရဘူးဆိုတာ ျဖစ္ေနတယ္။ ျဖစ္ေနေတာ့ကာ လူငယ္ေတြကလည္း ႀကိဳးစားၾကတယ္။ ေစာေစာက ေျပာခဲ့တယ္ေနာ္။ ျမန္မာစကား အပီအသေျပာႏိုင္ရင္ ႏိုင္ငံျခားစကားကို အပီေျပာႏိုင္တယ္။
ဒီလိုပဲ၊ ကိုယ့္ျမန္မာစကားကို ပီပီသသထြက္ႏိုင္လို႔ရွိရင္ အဂၤလိပ္စကားက လြယ္တယ္။ ဥပမာ တစ္ခုေျပာျပမယ္။ ဘာသာျပန္တယ္။ စာေရးဆရာေတြ ဘာသာျပန္ၾကတယ္။ ေနာက္ အဆိုေတာ္ေတြ သီခ်င္းဘာသာျပန္ၾကတယ္။ အဲဒီေနရာမွာ ၾကည့္ေနာ္ ဘာသာျပန္တာ။ အဂၤလိပ္က He goes သူ သြားတယ္။ ဒီလိုလုပ္လို႔မရဘူး။ ျမန္မာလိုလည္း ကၽြမ္းရမယ္။ အဂၤလိပ္က ေရးထားတယ္။ ‘ခံရတုန္း ၿငိမ္ခံေနၿပီး မိမိအား ႏွိပ္စက္သူ ျပန္ထြက္သြားမွ ဝုန္းဒိုင္းၾကဲလ်က္ အိမ္မွာ ေအာ္က်ယ္ေအာ္က်ယ္ လုပ္တတ္တဲ့သူ’… အဲဒီလို အဂၤလိပ္လို အရွည္ႀကီး ေရးထားတယ္။ ျမန္မာလို ျပန္ရင္ လြယ္လြယ္ေလး တစ္ခြန္းတည္းပဲ။ ‘သူခိုးေျပးမွ ထိုးကြင္းထ’ အဲဒါပဲ။ အဲဒါ ဘာသာျပန္ပဲ၊ ဒီ့ထက္ ထိုေရာက္တဲ့ ဘာသာျပန္ မရွိဘူး။
အဂၤလိပ္စာကို ကၽြမ္းသလို ျမန္မာစာကိုလည္း ကၽြမ္းမွ ဘာသာျပန္လို႔ရမယ္။ ဒါက စကားမစပ္ကေလး ေျပာတာ။ ဆိုေတာ့ ေစာေစာကေျပာတဲ့ အာ၊ လွ်ာ၊ သြား၊ ႏွာေခါင္း၊ ႏႈတ္ခမ္း၊ လည္ပင္း၊ ရင္ဘတ္စသျဖင့္ အစံုထြက္တဲ့ ျမန္မာစကားကို ပီေအာင္ လုပ္ႏိုင္ရင္ အဂၤလိပ္စကားမွာ ပိုၿပီးေတာ့ အသံထြက္ ပီလာမယ္ဆိုတာကို ဒီသုေမာင္ႀကီးက အာမခံတယ္။ ေသခ်ာတယ္။ ဒါက သားတို႔၊ သမီးတို႔ စတဲ့ လူငယ္ေတြကို ေျပာခ်င္တာ။ ဒီစကားေတြလည္း ဆက္ေျပာလာလို႔ရွိရင္ လူငယ္ေတြအတြက္ပဲ ျဖစ္ဖို႔ မ်ားတယ္။
လူငယ္ေတြကိုဦးသုေမာင္ကခ်စ္တယ္။ ေၾကာက္တယ္။ ေအး႐ိုေသလို႔ေတာ့ မရဘူးဗ်ား။ က်ဳပ္တို႔လူမ်ိဳးကေလလူငယ္ကို႐ိုေသခြင့္မေပးဘူး။ ဘုန္းႀကီးဝတ္တာကလြဲရင္ေပါ့။ လူငယ္ကိုအထက္စီးနဲ႔ပဲေျပာရမယ္။ ဒါကယဥ္ေက်းမႈတစ္ခုျဖစ္ေနတယ္။ အမွန္ကေတာ့ လူငယ္ေတြကို႐ိုေသႏိုင္ရင္ေတာင္ ပိုေကာင္းတယ္လို႔ သိလား။
ဆိုေတာ့ကာလူငယ္ေတြကိုေရွ႕ေလွ်ာက္ေျပာမယ့္အထဲမွာဘာပါလာသလဲဆုိရင္ ဆိုပါစို႔၊ ခုနကေျပာတဲ့ အဂၤလိပ္စကား၊ အဂၤလိပ္စကားကိုကမာၻသံုး၊ ကမာၻျပဳမႈမွာအသံုးခ်တဲ့အခါမွာကိုယ္ကဘယ္ေလာက္အထိ ကၽြမ္းရမလဲဆိုေတာ့ ျမန္မာစာ ျမန္မာစကားကို ကၽြမ္းရမယ္။ ကၽြမ္းရမယ့္အျပင္ စကားကအစကေလးထြက္လာၿပီ၊ ဒါလည္းစကားမစပ္ပဲေပါ့ေလ။
ဒီေန႔ကေလးေတြ ကၽြန္ေတာ္ သတိထားၾကည့္မိတယ္။ အသံထြက္ ကစၥ။ ကိုယ့္အိမ္ကသားသမီးေတြလည္းပါတယ္။ သားသမီးေတြဆိုေတာ့ ဟိုေကာင္မေလး၊ ကိုရီးယားမေလးေတာ့ မပါဘူး။ သူက ျမန္မာလိုေတာ္ေတာ္ပီတဲ့ေကာင္မ။ အဲ… အႀကီးမအပါအဝင္ အကုန္လံုးကေတာ့ေလ၊ ဆိုပါစို႔ ကႀကီးေရပသတ္ ‘ကပ္’ ကို ‘ကတ္’လို႔ ထြက္တယ္။ အဲသလိုလြဲတာေတြ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါဟာေနာင္အစဥ္အလာမွာမေကာင္းဘူးေနာ္၊ မေကာင္းဘူး။
ဒီလိုေျပာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာစကားယိမ္းသြားႏိုင္တယ္။ ယိမ္းသြားလို႔ရွိရင္ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံျခားစကား ျမန္မာမႈျပဳတဲ့အခါ လြဲသြားႏိုင္တယ္။ ကပ္ကိုကတ္ ထြက္တယ္။ ေနာက္တစ္ခါ စာစကားအသံနဲ႔ စကားေျပာၾကတယ္။ ေခတ္စားတာလား၊ ဘာလားေတာ့ မသိဘူးေပါ့ေလ။ လာခဲ့၊ လာဂဲ့၊ ဂဲ့သံထြက္ရမွာကိုလာခဲ့လို႔ အသံထြက္တယ္။ ‘ေလွကားေပၚကဆင္းလာဂဲ့’ တဲ့၊ အသံထြက္တယ္။ မင္းသမီးေတြ၊ ႐ုပ္ရွင္မင္းသမီးေတြလည္းပါတယ္ေနာ္။ အဆိုေတာ္ေတြလည္းပါတယ္။ ‘ေလွခါးေပၚကဆင္းလာခဲ့’ အဲသလိုထြက္တယ္။
ဒါကတစ္ခ်ိန္မွာ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ျမန္မာမႈျပဳတဲ့ကိစၥ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္။
ဦးသုေမာင္ႀကီးကေလတစ္ဖက္သတ္ အျပစ္မတင္တတ္ဘူး။ ႏွစ္ဘက္ၾကည့္တယ္။ ေဟာရွိျပန္ေရာ ျမန္ဂလိရွ္လား၊ ဘားဂလိရွ္လားပဲ။ အင္တာနက္မွာတစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ စာေပးစာယူလုပ္တဲ့အခါက်ေတာ့ စာလံုးကအဂၤလိပ္လိုပဲရွိတဲ့ဟာကိုအင္တာနက္ထဲမွာ ျမန္မာစာလံုးကမေပၚေသးဘူးဆိုေတာ့ သူတို႔ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ျမန္မာလို႐ိုက္ၿပီးအားရပါးရေျပာခ်င္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဟိုမွာလည္းစာ႐ိုက္ရတာအဂၤလိပ္လို။ တစ္ခါ အဂၤလိပ္လိုကလည္းမကၽြမ္းေတာ့ ေဟာသူတို႔ဘာသာသူတို႔ဦးေႏွာက္နဲ႔ သူတို႔ တီထြင္လိုက္တယ္။ လာဆိုရင္ larဆိုၿပီး ျမန္မာအသံထြက္အတိုင္းအဂၤလိပ္လို႐ိုက္တာေပါ့၊ ဒါေတာ့ ဦးသုေမာင္ကခ်ီးက်ဴးျပန္ေရာဗ်ာ။
ဟုတ္တယ္၊ ဒီလိုတီထြင္မွပဲဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းထဲဝင္မွာကိုး။ ခ်က္ခ်င္းသိေအာင္ လုပ္ရမယ္ေလ။ အဂၤလိပ္လို႐ိုက္ေနလို႔ရွိရင္ ကိုယ္ကဘယ္ေလာက္ကၽြမ္းကၽြမ္းဟိုကဖတ္တဲ့သူနားမလည္ရင္ ဒုကၡေရာက္မွာကိုး။ ဆိုေတာ့ကာ ျမန္မာအသံကိုပဲအဂၤလိပ္အသံထြက္နဲ႔ ထပ္တူျပဳတာ၊ အဲဒါက်ေတာ့ လက္ခံတယ္။
အဲ… စကားမစပ္ ေျပာရဦးမယ္ သိလား၊ ခုနေျပာတဲ့ ဘာသာျပန္ ကိစၥ။ ဘာေလးတစ္ခုသြားေတြ႕လဲဆိုေတာ့ ဗဟုသုတလည္းရႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာစကားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကပါဠိကေနလာတာေနာ္။ ဆိုပါစို႔ ေမတၱာ၊ အဲဒါေလးကေလအဆိုေတာ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မွားၾကတယ္ သိလား။ ေမတၱာမွာ ျမစ္ကိုယရစ္သံနဲ႔ ထြက္ၾကတယ္။ အမွန္ကဘုန္းႀကီး၊ စာတတ္ေပတတ္ ပုဂိၢဳလ္ေတြ အသံထြက္ရင္ နားေထာင္ၾကည့္။ ေမတၱာ-မစ္တာ၊ ယရစ္သံမပါဘူး။ မစ္တာပဲထြက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိစၥေတာ့ မရွိပါဘူး။ အားလံုးက ျမစ္တာျဖစ္ေနေတာ့ ‘ျမစ္တာ’ ပဲေပါ့။
ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာဆိုတဲ့ ျဗဟၼစိုရ္တရားစကားလံုးေလးလံုးကလည္း ပါဠိက ဆင္းသက္လာေပမယ့္ ျမန္မာစကားျဖစ္ေနတယ္။ ဆင္းသက္လာတာရွိေသးတယ္ သစၥာ။ ဒါလည္းပါဠိစကားပဲ။ ေနာက္တစ္ခါ မဂၤလာ၊ မဂၤလဆိုတဲ့ ပါဠိကေနဆင္းသက္လာတာပါ။ ေဟာ… အဲဒီကေနတစ္ဆင့္ထပ္ၿပီးေတာ့ၾကည့့္ရင္ ပါဠိကေန ျမန္မာ၊ ျမန္မာကေနအဂၤလိပ္၊ အဲဒီလိုလည္ေနတာကိုအဂၤလိပ္၊ ပါဠိ၊ ျပင္သစ္၊ လက္တင္ စတာေတြမွာသြားၿပီးခ်ိတ္မိေနတာကိုပါ သြားေတြ႕ရတယ္။
ဒီဟာေလးကိုေလေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာမယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာေလ့လာမယ္ဆိုလို႔ စာအုပ္စာတမ္းႀကီးေတြ လွန္ေနစရာမလိုပါဘူးဗ်ာေနာ္။ ေျပာရင္းဆုိရင္းဖ်တ္ခနဲဖ်တ္ခနဲဓတ္ပံု႐ိုက္သလိုေတြ႕လာတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဥပမာတစ္ခုေျပာျပမယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေမကိုအေမလို႔၊ ေမေမလို႔ ေခၚတယ္၊ မိခင္လို႔သံုးတယ္။ အဂၤလိပ္မွာၾကည့္… မားသား..၊ မန္း (Mum) ဆိုၿပီးသံုးတယ္။ မန္းဘာညာဆိုတာေတာ့ အေမရိကန္ ဝဲတာေပါ့ေလ။ တိတိက်က်ကေတာ့ မားသားလုိ႔ အသံထြက္ သံုးပါတယ္။ ေကာင္းၿပီ၊ အဲဒီမားသား၊ ပါဠိမွာရွာၾကည့္ ခင္ဗ်ားတို႔ ေတြ႕တယ္ဗ်ား၊ ေတြ႕တယ္။ မာတာတဲ့၊ မာတာနဲ႔ မားသားသြားတူတာေတြ႕မယ္။
ဒီလိုဆိုကတ္သီးကတ္သတ္ ေျပာၾကေၾကးဆိုရင္ ပါဠိကမာတာတာ၊ တ သံထြက္တာပဲ။ အဂၤလိပ္ကသာ၊ သ သံထြက္တာပဲ။ တနဲ႔ သနဲ႔ မကြားဘူးလား။ ေဟာဗ်ာ… ျမန္မာမွာရွိပါတယ္ဗ်။ ေအာက္အရပ္ကတသံေတြကိုအထက္အရပ္မွာစသံသံုးတယ္။ ရွိေသးတယ္။ ဆိုပါစို႔။ အညာေက်းလက္ပိုင္းေတြမွာဆိုရင္ေပါ့။ အထူးသျဖင့္ ျမင္းျခံတို႔၊ ပုခုကၠဴတို႔ဘက္မွာဆိုရင္ ေရတြင္းကိုေရသြင္းလုိ႔ ထြက္တယ္။ တသံထြက္တာေတြကိုလည္းသသံထြက္တယ္ေပါ့ေလ။
ထူးထူးျခားျခား႐ွိေသးတယ္ဗ်။ class အခန္း၊ အတန္း၊ အဆင့္အတန္း၊ လူစု၊ လူေတြစုစည္းတာ one class ဆိုတာရွိတယ္။ ေဟာရွာၾကည့္။ အဲဒါ ပါဠိမွာရွိတယ္ဗ်၊ ကလာပ္စည္းတဲ့။ ၾကည့္ေနာ္ ကလာပ္စည္းတဲ့။ အဂၤလိပ္စကား class နဲ႔ သြားတူေနတယ္။ အဲဒီလိုသာရွာမယ္ဆိုရင္ ပါဠိနဲ႔ အဂၤလိပ္ဟာလည္းတစ္ခ်ိန္တုန္းကအေရာေရာအယွက္ယွက္ ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ဗဟုသုတေသးေသးေလးကိုရႏိုင္ပါတယ္။
ဒီကေန႔လူငယ္ေတြဟာစာက်က္ရင္းနားၾကပ္ကေလးနဲ႔ သီခ်င္းနားေထာင္ေနတာဗ်။ စည္းခ်က္ဝါးခ်က္ကေလးလိုက္ေနေပမယ့္ သခ်ၤာတြက္ခ်င္တြက္ေနတာဗ်။ သေဘာကေတာ့ေလ၊ ပညာရွာရင္းနဲ႔ ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ့ စိတ္ခံစားမႈ Emotion ေပါ့ေနာ္၊ လုပ္တတ္ၾကဖို႔လိုတယ္။ ဆိုေတာ့ ေစာေစာကေျပာတဲ့ မာသာ-မာတာ၊ ကလပ္-ကလာပ္စည္းဆိုတာေတြကို အေပ်ာ္သေဘာရွာၾကည့္ရင္းနဲ႔ ပညာရေအာင္ယူႏိုင္ရင္ အမ်ားႀကီးအက်ိဳးရွိမယ္လို႔ ထင္တယ္ေလ။
ဒီတစ္ပတ္ေတာ့ ဒီေလာက္ပဲေကာင္းမယ္ထင္တယ္။ ေရွ႕အပတ္ ဆက္ၿပီးေတာ့ ‘ေၾသာ္… ဒါနဲ႔စကားမစပ္’ ဆိုတာေလးကို ေျပာၾကည့္ၾကေသးတာေပါ့။
******
လူငယ္ေတြကို လံုးဝေလွ်ာ့မတြက္နဲ႔
ေၾသာ္… ဒါနဲ႔စကားမစပ္၊ အဲ လူဆိုတာကေလ၊ ဦးသုေမာင္ႀကီးတို႔လို မိုက္က႐ိုဖုန္းဖက္ၿပီး ေမြးလာတဲ့တိုင္ေအာင္ မိုက္က႐ိုဖုန္းေရွ႕ေရာက္တာနဲ႔ စကားက မ်ားခ်င္ၾကတယ္။ ဥပမာေပါ့၊ လမ္းေဘးမွာ အလွဴခံ၊ မိုက္က႐ိုဖုန္းတစ္လံုးနဲ႔၊ ေသေသခ်ာခ်ာ သတိထားၾကည့္၊ ေနာက္ကလူက ေျပာမယ္၊ ေရွ႕လူက ေျပာမယ္နဲ႔ မိုက္က႐ိုဖုန္းကို လုတာဗ်ာ။ လင္မယားႏွစ္ေယာက္၊ လင္ကေျပာမယ္၊ မယားကေျပာမယ္နဲ႔ လုေနၾကတာဗ်ား။ ထမင္း ထ မစားရဲဘူး။ မိုက္က႐ိုဖုန္း သူမ်ားလက္ ပါသြားမွာစိုးလို႔။ အဲသလိုျဖစ္တတ္တာ။ သုေမာင္ႀကီးလည္း အဲဒီလို ျဖစ္တာပဲ။
ဘယ္မွာ သြားေတြ႕သလဲဆိုေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ေျပာခဲ့တဲ့စကားေတြမွာ ကိုယ္တစ္ဦးတည္း လုေျပာတဲ့အေၾကာင္းေတြ၊ အသံေတြ သြားေတြ႕တယ္။ အမွန္က ေသာတရွင္ ပရိသတ္အမ်ားႀကီးကို ဒီ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ အခ်ိန္ကေလးအတြင္းမွာ လိုရင္းေရာက္ေအာင္ ေျပာရမွာ။ ေျပာခ်င္တာေတြ မ်ားေနတယ္။ စကားေတြက ဟိုေရာက္ဒီေရာက္နဲ႔၊ လူလည္က်တယ္ အေျပာခံရတာေပါ့။
ေၾသာ္… ဒါနဲ႔စကားမစပ္ စကားေတြက ဟိုေရာက္လိုက္ ဒီေရာက္လိုက္နဲ႔ေပါ့။ ေနာက္ေနာင္ဆက္ေျပာရင္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို က်စ္က်စ္လ်စ္လ်စ္နဲ႔ သိပ္သိပ္သည္းသည္းေျပာဖို႔ ႀကိဳးစားပါမယ္။ ဒါကို ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ဝန္ခံပါတယ္။ အခု ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္မွာေတာ့ မိုက္က႐ိုဖုန္းေရွ႕ေရာက္ရင္ ေျပာခ်င္တာေတြက မ်ားသြားတာလည္းပါတယ္။ မိုက္က႐ိုဖုန္းေရွ႕ ေရာက္သြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပရိသတ္ကို ထိတ္လန္႔တာ၊ မိုက္က႐ိုဖုန္း ေၾကာက္လန္႔တာေပါ့။ အဲဒါလည္းပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္က ပထမဦးဆံုး စေျပာတဲ့က႑ဆိုေတာ့ နိဒါန္းသြယ္ရမယ္။ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ဘာေလးေျပာရင္ ေကာင္းမလဲဆိုတာ နိဒါန္းသြယ္ရမယ္။ ျပန္နားေထာင္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဘာနဲ႔ သြားတူသလဲဆိုရင္ လူငယ္ေတြနဲ႔ ပရိသတ္ကို ေျပာခ်င္လြန္းအားႀကီးတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို သြားေတြ႕တယ္။
ကၽြန္ေတာ္က ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ေျပာခဲ့တယ္။ လူငယ္ေတြကို ခ်စ္တယ္၊ ေၾကာက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ယဥ္ေက်းမႈအရ ႐ိုေသလို႔မရဘူး။ ဒါေပမဲ့ လူငယ္ေတြကို ေလးစားရမယ္။ ဒီေနရာမွာ လူႀကီးသူမတစ္ေယာက္လုပ္ေနတဲ့ ဦးသုေမာင္ လူငယ္ကို ဘာလို႔ေၾကာက္ရတာလဲ၊ ဒါကို ျပန္စဥ္းစားလို႔ရွိရင္ အသားလြတ္ေၾကာက္တာ မဟုတ္ဘူး။ လူငယ္ေတြရဲ႕ ဖ်တ္ခနဲ ဖ်တ္ခနဲ ေပၚလာတဲ့ လူငယ္ေတြရဲ႕ စ႐ိုက္သဘာဝကို လူႀကီးေတြအဖို႔ ေတာ္ေတာ္ ထိတ္လန္႔ ေၾကာက္ရြံ႕စရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္ရွိတယ္။
ဥပမာ- ရွင္းရွင္းေလးတစ္ခု ေျပာျပမယ္။ ကိုယ္ကသာ လူငယ္ေတြ ေကာင္းပါေစ၊ လူငယ္ေတြအတြက္ ဆိုၿပီးေတာ့ မသိမသာ ဆရာလုပ္တာ ေပါ့ေလ။ ဆရာလုပ္တာရွိေပမယ္လို႔ လူငယ္ေတြ တစ္ခ်က္တစ္ခ်က္ ျပန္ေထာက္တဲ့ကိစၥ၊ သိပ္ေကာင္းတယ္ဗ်။
ဥပမာ ရွင္းရွင္းေလးတစ္ခုပဲ ေျပာျပမယ္။ ဟိုးတစ္ေလာက နာဂစ္ျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔အိမ္က အိမ္အမိုး ေက်ာက္ျပားေတြ သစ္ကိုင္း က်ိဳးက်ၿပီး ပဲ့ေႂကြကုန္တယ္။ သြပ္ျပားေတြက လြင့္စဥ္ထြက္ကုန္ေပမယ့္ ၿပီးေတာ့ ျပန္ေကာက္လို႔ရတယ္၊ ျပန္မုိးလို႔ရတယ္ဆိုေပမယ့္ ေက်ာက္ျပားအမိုးေတြက မရေတာ့ဘူးေလ။
ေနာက္တစ္ခါ အိမ္ေရွ႕က လက္တစ္ဖက္သာသာရွိတဲ့ မန္က်ည္းပင္ႀကီးက ကၽြတ္ထြက္ၿပီးေတာ့ ျခံစည္း႐ိုးေပၚ လဲက်တယ္။ လဲက်ၿပီးေတာ့ အိမ္ကကားလည္း အျပင္ထြက္လို႔မရ၊ ကားတင္မကပါဘူး၊ လူေတြလည္း အျပင္ထြက္လို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ တစ္ဖက္ရပ္ကြက္က ကားေတြလည္း ထြက္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ပိတ္ဆို႔ကုန္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာလုပ္ရသလဲဆိုရင္ ဒီမန္က်ည္းပင္ပိုင္ရွင္က ကိုသုေမာင္ကိုး၊ တာဝန္အရွိဆံုးေပါ့။ သူဘာသာသူ ေလတိုက္လို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သစ္ပင္ပိုင္ရွင္ကိုသုေမာင္မွာ တာဝန္ရွိေနတယ္။ အိမ္္မွာကလည္း ေယာက္်ားသားဆိုလို႔ ကိုသုေမာင္တစ္ေယာက္ပဲ ရွိတာ။ သားေတြကလည္း အလုပ္နဲ႔အကိုင္နဲ႔ အျပင္သြားေနၾကတဲ့အခ်ိန္ဆိုေတာ့ ရပ္ကြက္ကို အရပ္ကူပါ လူဝိုင္းပါ ဆိုၿပီး အကူအညီေတာင္းရတယ္။
အကူအညီေတာင္းေတာ့ ရပ္ကြက္က လူငယ္ အမ်ားစု ထြက္လာတယ္။ ဝိုင္းကူၾကတယ္။ ခ်က္ခ်င္းပဲ သစ္ပင္ကို ျဖတ္ေတာက္၊ လမ္းကို ရွင္းၾက၊ ဖယ္ၾကနဲ႔ လူႀကီးေတြလည္း ပါၾကတယ္။ လူငယ္ေတြကေတာ့ ဉာဏ္စြမ္းအားေရာ၊ ကိုယ္စြမ္းအားေရာ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ ဝိုင္းကူတဲ့အတြက္ အကက်ိဳးရွိတယ္ေပါ့။ အဲဒီလို ျဖစ္တဲ့အခါမွာ ေၾသာ္… ဒီလူငယ္ေလးေတြဟာ အရင္ေတြ႕ေနက် လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ ေတြ႕တယ္၊ ဘီယာဆိုင္မွာ ေတြ႕တယ္ေပါ့။ ေပါ့ေပါ့ပဲ သေဘာထားလိုက္မိတယ္။
ဒီလို နာဂစ္ျဖစ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီလူငယ္ေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ဟာ တကယ့္ျမန္မာ့စိတ္ဓာတ္ေပၚလာတယ္။ ဝိုင္းကူၾကတယ္။ ဒါေလးကို ကၽြန္ေတာ္က ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေရးၿပီး ဂုဏ္ျပဳတယ္။ ကၽြန္ေတာ္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ စာေရးဆရာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား နာဂစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရးၾကတဲ့အခါ လူငယ္ေတြအေၾကာင္း ေရးၾကတာမ်ားတယ္။ လူငယ္ေတြ ေတာ္လိုက္ၾကတာ၊ ဒီလိုခ်ီးက်ဴးတာ။ အခု ကၽြန္ေတာ္ျပန္ေျပာျပေနတဲ့ အေျခအေနနဲ႔တင္ လူငယ္ေတြ ေတာ္ၾကတယ္။ မုန္တိုင္းက်ၿပီ၊ အေရးၾကံဳၿပီဆိုေတာ့ လူငယ္ေတြ ဝိုင္းဝန္းၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေဆာင္းပါးနဲ႔ ဂုဏ္ျပဳရတယ္။ မွန္ပါတယ္၊ ဒါ ဂုဏ္ျပဳရမယ့္ကိစၥ၊ လူငယ္ေတြဘက္က လုပ္တာမွန္သလို လူႀကီးေတြကက ဂုဏ္ျပဳရတာလည္း မွန္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ ေလာကႀကီးမွာ ေတြးေထာင့္၊ ေတြးတဲ့ေထာင့္ သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ အဲ… ခုနကေျပာတဲ့ ဥပမာနဲ႔ေျပာရရင္ ကၽြန္ေတာ့္ျခံ သစ္ပင္ရွင္းတာ၊ ေက်ာက္ျပားအမိုးေတြ ဝိုင္းဝန္းဖာေထးေပးတာ စသျဖင့္ လူငယ္ေတြက ကူညီၾကလို႔ ကၽြန္ေတာ္က ခ်ီးမြမ္းတဲ့ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးလိုက္တယ္။ ေရးလိုက္ေတာ့ နံပါတ္တစ္ ရက္စပြန္း (Respond) တံု႔ျပန္မႈက ဘာလဲဆိုရင္ သူတို႔အေနနဲ႔ ဝမ္းသာၾကတယ္။ သူတို႔အေၾကာင္းေလး ေကာင္းတာေရးလို႔တဲ့၊ ဒီဂ်ာနယ္ေလးတကိုင္ကိုင္နဲ႔ ေလွ်ာက္ႂကြားတယ္။ ‘တို႔အေၾကာင္းပါတယ္၊ တို႔အေၾကာင္းပါတယ္’။ ဒါက သမား႐ိုးက်ေတြးတဲ့ အေတြးေထာင့္က ေတြးတဲ့လူငယ္။
ေနာက္တစ္မ်ိဳးက်ေတာ့ သနားစရာလည္း ေကာင္းတယ္၊ အဲ ဦးသုေမာင္ႀကီးကေလတဲ့ အဲဒီသစ္ပင္ႀကီးျဖတ္ဖို႔ လႊစက္မွ ႏိုင္မယ္ဆိုလို႔ လႊစက္သြားငွားတာ သမီးသူငယ္ခ်င္းကားနဲ႔ သြားငွားတာတဲ့၊ သူ႔အေၾကာင္းေတာ့ ဘာလို႔ ထည့္မေရးတာတုံးတဲ့။ ေဟာၾကည့္၊ ဘယ္ေလာက္ ခ်စ္စရာေကာင္းလဲလို႔။ ဒီေဆာင္းပါးထဲမွာ သူလည္း ပါခ်င္တာကိုး။
ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ မ်က္စိထဲျမင္ေအာင္ ေျပာရဦးမယ္ဗ်။ အဲဒီတစ္ေယာက္က နားသန္သီးနဲ႔၊ အက်ႌမွာလည္း ခ်ိန္းႀကိဳးနဲ႔၊ လက္မွာလည္း လက္ေကာက္နဲ႔ဗ်။ ဟန္းဖုန္းတိုးလိုးတန္းလန္းနဲ႔။ အဲဒီလူငယ္ေလးတစ္ေယာက္က အဲဒီေဆာင္းပါး ပါၿပီးတဲ့ရက္က လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာ ဆံုတယ္။ ဆံုေတာ့ သူက -
“ဘဘ၊ စကားနည္းနည္း ေျပာလို႔ရမလား”တဲ့။
“ရပါတယ္ကြာ၊ ေျပာပါကြာ” လို႔ဆိုေတာ့ -
“ဘဘေဆာင္းပါးေလး ဖတ္ၿပီးၿပီ၊ ေကာင္းတယ္”တဲ့။
“ေအး၊ ေကာင္းတယ္ဆိုေတာ့ ဝမ္းသာတာေပါ့ကြာ”
လို႔။ သူက ဘာေထာက္ျပန္သလဲဆိုေတာ့ -
“ဘဘရယ္” တဲ့။
“ဘဘ သတိမထားမိလို႔ပါ၊ နာဂစ္မုန္တိုင္းက်မွ ကၽြန္ေတာ္ ကူညီတာမဟုတ္ပါဘူး။ နာဂစ္ရယ္ ဘာရယ္ မရွိခင္ကတည္းက ဘဘတိုျခံမွာ အကူအညီလိုအပ္ရင္ ကၽြန္ေတာ္ ကူညီေနက်ပါ” တဲ့။
ဟာ၊ ထိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ မစဥ္းစားတဲ့ေထာင့္ကေန သူ ေျပာသြားတာ။ ဟုတ္တယ္၊ သူ႔ကို သတိထားၾကည့္လိုက္ေတာ့ အဖိတ္ေန႔လို ေန႔မ်ိဳးဆိုရင္ ဝတ္ျဖဴစင္ၾကယ္နဲ႔ ဒီနားသန္သီးေတြျဖဳတ္ၿပီး ဆြမ္းဆန္စိမ္း အလွဴခံလိုက္ခံေနတဲ့ သူငယ္ကိုးဗ်။ ၾကည့္ေနာ္ သူ႔မွာ လူမႈေရးစိတ္ဓာတ္ အျမဲတမ္းရွိတယ္။ နာဂစ္ေပၚလာမွ ရွိတာမဟုတ္ဘူး။ ဒီေတြးေထာင့္ေလးကို ကၽြန္ေတာ္ မေတြးမိဘူး။ အမွန္ေတာ့ ဒါဟာ ကတ္သီးကတ္သတ္ ဂုဏ္ယူတဲ့ကိစၥမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ရင္းကေတာ့ ဒီအတိုင္းပါပဲ။ လူငယ္တိုင္း အားလံုး ဒီလို ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္ေလ။ အဲ ဒီလူငယ္ေတြလည္း ရွိပါလားဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စာေရးဆရာေတြဟာ သတိထားရမယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ သိသြားတယ္။ ဒါေလး ေျပာခ်င္တာပါ၊ ဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြကို ေၾကာက္တယ္လို႔ ေျပာတာ။
ေနာက္တစ္ခ်က္က ဒီေန႔ ေျပာေျပာေနတဲ့ ဂ်င္နေရးရွင္းဂက္ပ္ (Generation Gap) မ်ိဳးဆက္ကြာဟမႈ၊ အဲဒါ လူငယ္နဲ႔ လူႀကီးျပႆနာလို႔ ကမာၻမွာ ေခါင္းေပၚတင္ထားရတဲ့ကိစၥ။ ဟုတ္လည္းဟုတ္တယ္၊ ဒုတိယ ကမာၻစစ္အၿပီးမွာ X Generation ေပၚလာဖူးတယ္။ ေနာက္အႏွစ္ ၂၀-၃၀ မွာ Y Generation ေပၚလာတယ္။ Y Generation နဲ႔ ကပ္ၿပီးေတာ့ Z Generation ဆိုတာ ထပ္ေပၚလာတယ္။
Generation ကြာဟခ်က္၊ အဓိက ကေတာ့ေလ အသက္ေပါ့။ အသက္ကြာဟခ်က္ေၾကာင့္ လူငယ္နဲ႔ လူႀကီးဟာ တျဖည္းျဖည္း အဟ ကြာလာတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လူငယ္ေတြကို ခ်စ္တဲ့သူ၊ လူငယ္ေတြကို ေၾကာက္တဲ့သူဆိုေတာ့ အဲဒီကြာဟခ်က္ သိပ္မရွိဘူးလို႔ ျမင္တယ္။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တစ္ခါကဗ်၊ ကၽြန္ေတာ္ ၿမိဳ႕ထဲသြားတယ္။ မီးပြိဳင့္မွာ မီးနီၿပီး ကားေတြ ရပ္ေစာင့္ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေဘးက ဆလြန္းကားေလးတစ္စီးမွာ တ႐ုတ္ကျပားေတြပဲ၊ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ကေလးေလးနဲ႔။ ကေလးေလးက တစ္ႏွစ္ခဲြ၊ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ပဲ ရွိဦးမယ္။ အဲဒါ သူေလးက ကားထဲကေနလွမ္းၿပီးေတာ့ ‘ေအေအအီး၊ ေအေအအီး’ ဆိုၿပီး ေအာ္ေနတယ္။
ကၽြန္ေတာ္က ဖ်တ္ဆိုၾကည့္လိုက္ၿပီး ကေလးေလးက ကၽြန္ေတာ့္ကို လက္ညႇိုးထိုးၿပီး ‘ေအ ေအ အီး၊ ေအေအအီး’ ဆိုၿပီး မပီကလာပီကလာနဲ႔ ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ေဟ့… ဘာတံုးဆိုၿပီး ေမးေတာ့။ ‘ေၾသာ္တဲ့ မဟုတ္ဘူး။ ေဖေဖႀကီး၊ ေဖေဖႀကီး’ ဆိုၿပီး သီခ်င္းလုပ္ဆိုေနတာလို႔ သူတို႔က ေျပာတယ္။
အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္ သြားေတြးမိတယ္။ ဒီကေလးနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ဟာ X Generation ကေန Y Generation အထိ တန္းကူးသြားပါလားလို႔ ေတြးမိတယ္။ အဘိုးအရြယ္နဲ႔ ေျမးအရြယ္ ဆက္သြယ္မႈေပါ့ေလ။ ကၽြန္ေတာ္က ခ်ိဳျပံဳးနဲ႔ ‘ေဖေဖ ေမေမ ခ်စ္လား’ ဆိုတဲ့ ဗီစီဒီ တစ္ေခြထုတ္ဖူးေတာ့ ဒီကေလး ညအိပ္ရာဝင္ခါနီး ‘ေဖေဖႀကီးကို ခ်စ္တယ္’ ဆိုတဲ့ သီခ်င္း နားေထာင္ၿပီးမွ အိပ္ပံုရတယ္။ ဒီမွာ အေခြထဲက ကၽြန္ေတာ့္ပံုကို ဒီကေလး ျမင္ဖူးထားပံုရတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုျမင္ၿပီး ‘ေအေအအီး ေအေအအီး’ ဆိုၿပီး သီခ်င္းဆိုတာ ျဖစ္လိမ့္မယ္။
ေၾသာ္ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီအဘိုးအရြယ္နဲ႔ ေျမးအရြယ္္ Generation သိပ္မကြာလွပါလားဆိုတာ သြားေတြ႕ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမန္မာလူမ်ိဳးက ေတာ္ေတာ္ခက္တယ္ဗ်။ အသက္ ၅၀ ေက်ာ္လာတာနဲ႔ သူ႔ကိုယ္သူ အသံုးမက်ေတာ့တဲ့ အဘိုးႀကီးျဖစ္ၿပီ၊ အဘြားႀကီးျဖစ္ၿပီဆိုၿပီး သေဘာထားေနၾကတာ။
အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ အသက္ ၆၀ ေလာက္အထိ ဟာ Happy ပဲ။ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး သူတို႔အသက္ကို သူတို႔ သိပ္ ဂ႐ုစိုက္ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးကေတာ့ ၅၀ ေက်ာ္တာနဲ႔ ဘုရားရိပ္၊ တရားရိပ္ဆိုၿပီး လုပ္ခ်င္ၾကတာ။ စကားပံုေတာင္ရွိတာပဲ၊ ျမန္မာအို ေက်ာင္းႀကိဳ ေက်ာင္းၾကား၊ ကရင္အို ေခ်ာင္းႀကိဳ ေခ်ာင္းၾကား တဲ့။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ တစ္ခါတည္း သိမ္ငယ္ပစ္လိုက္တယ္။
ၾကည့္ေနာ္၊ ကၽြန္ေတာ္ ေစာေစာကေျပာသလို ကိုယ့္ေျမးအရြယ္ ကေလးက ကၽြန္ေတာ့္ကိုျမင္ၿပီး ေအေအအီး ေအေအအီးဆိုၿပီး ႏႈတ္ဆက္သြားတာ၊ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ အားတက္သြားတယ္။ သေဘာ႐ိုး႐ိုးေျပာရရင္ ငါ့ ပရိသတ္ရွိေသးတယ္ဟ ဆိုၿပီးေပါ့။ ငါ့ေျမးအရြယ္ ပရိသတ္ေတြ ေဖေဖႀကီးသီခ်င္းႀကိဳက္တုန္းကြ၊ ဒီလိုေလး ျဖစ္မိတယ္။ ျဖစ္မိေတာ့ ပိုၿပီး လွပတယ္။
လွပတဲ့အခ်က္ကေလးက ဘာလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ေစာေစာက ေျမးအရြယ္သားကေလးကို ဒီဘက္ကားေပၚကလွမ္းၿပီးေတာ့ ဖလိုင္းကစ္ (fly kiss) လုပ္တယ္။ ဖလိုင္းကစ္ ႁပြတ္ခနဲလုပ္လိုက္ေတာ့ ဒီေျမးအရြယ္ကေလးက ဘာျပန္လုပ္တယ္ ထင္သလဲ။ ဖလိုင္းကစ္ ျပန္မလုပ္ဘူးဗ်ား၊ လက္ကေလးႏွစ္ဘက္ယွက္ၿပီးေတာ့ ဦးေတာ္ လုပ္တယ္။
ၾကည့္ေနာ္၊ ဦးေတာ္ဆိုေတာ့ ရွိခိုးတာေပါ့။ ရွိခိုးတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ။ ဘာသာေရးအဆံုးအမေတြမွာ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္။ ဒီဦးေတာ္ဆိုတာ လူႀကီးသူမေတြလုပ္ရတဲ့ ဘုရားရွိခိုးတဲ့အလုပ္၊ ေနာ္… ဒီအလုပ္ကို ကၽြန္ေတာ့္ေျမးအရြယ္ ေဖေဖႀကီးကို ခ်စ္တယ္ဆိုတဲ့ ပရိသတ္ ေျမးကေလးက ဦးေတာ္ လွမ္းလုပ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အဘိုးႀကီးက ဖလိုင္းကစ္လုပ္တယ္။
ဒီေနရာမွာ အဘိုးႀကီးကၽြန္ေတာ္သည္ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕စိတ္နဲ႔ ဖလိုင္းကစ္လုပ္တယ္။ ကေလးေလးသည္ လူႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ႕စိတ္နဲ႔ ဦးေတာ္လုပ္တယ္။ စိတ္ခ်င္း crossing ဆက္ႏႊယ္သြားတယ္။ ဒါဟာ Generation Gap ကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္တာ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လူငယ္ေတြကို ေၾကာက္တယ္လို႔ ေျပာရတာပါ။ ၂၀ ဝန္းက်င္ လူငယ္ေတြကို ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ ဟိုး… ကၽြန္ေတာ့္ေျမးအရြယ္ ကေလးေတြကို ကၽြန္ေတာ္က လူငယ္လို႔သတ္မွတ္ၿပီး ေၾကာက္တယ္လို႔ ေျပာတာ။
ကဲ... စကားမစပ္ ေျပာရဦးမယ္၊ လူငယ္ေတြဟာ ဒီေန႔ သိပ္သိခ်င္တတ္ခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔လည္း ကၽြန္ေတာ္က ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းကို ခ်က္ခ်င္းသိဆိုၿပီး ဘာသာျပန္တာ။ သိခ်င္ၾကတယ္၊ လူငယ္တစ္ေယာက္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ကိုလာၿပီး ကၽြန္ေတာ့္ကို လာေမးတယ္။ ဦးဗလတဲ့၊ ဦးဗလဆိုတာ ကၽြန္ေတာ့္ကို ခ်စ္စႏိုးေခၚတာ။
"စၾကာမင္းဆိုတာ ဘာလဲ" တဲ့။
"စၾကာမင္းဆိုတာ ရွင္ဘုရင္ေတြအားလံုးထက္ ရွင္ဘုရင္ေပါ့ကြာ"
လို႔ အလြယ္ေျဖလိုက္တယ္။
"စၾကာမင္း ရွိသလား"
"ေအး... အရင္တုန္းကေတာ့ ရွိတယ္လို႔ ၾကားတာပဲ၊ တို႔ ဘိုးဘြားေတြလက္ထက္ကေျပာတာ ၾကားဖူးတာေပါ့" လို႔။
"စၾကာမင္းက တစ္ကမာၻလံုးကို ပိုင္တာေပါ့ေနာ္" တဲ့၊
"ေအး... ဟုတ္တယ္" လို႔။
"ဒါဆိုရင္ ဟစ္တလာက စၾကာမင္းလား" တဲ့။
ေဟာ... သူ႔ေမးခြန္းက ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္။ ဟစ္တလာက စၾကာမင္းလား တဲ့။ သူကေတာ့ တစ္ကမာၻလံုးကို အုပ္စိုးဖို႔ ႀကိဳးစားတာပဲ၊ မင္းက ဘာကို ၾကည့္ေျပာတာလဲဆိုေတာ့ သူ႔ရဲ႕အလံ၊ နာဇီစၾကာအလံကို ၾကည့္ၿပီး ေမးတာပါ။ သူေမးတာ ေပါ့ေပါ့ေလး မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ ခက္လာၿပီ။ ဒီစၾကာ ဆိုတဲ့ ပါဠိ စၾကာ။ ျမန္မာလို သံုးတဲ့ စၾကာဆိုတဲ့စကားနဲ႔ ဂ်ာမနီ နာဇီအလံ စၾကာနဲ႔ ထပ္တူျပဳၿပီး ေမးတဲ့ကိစၥ။
အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္ ရွင္းလိုက္ရတယ္။ တကယ္တမ္း ေျပာရရင္ ကၽြန္ေတာ္လည္း မရွင္းတတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္က ဘာလုပ္ရလဲဆိုရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ေျပာခဲ့တဲ့ ပါဠိဟာ အဂၤလိပ္တို႔၊ ဂ်ာမန္တို႔၊ ျပင္သစ္၊ လက္တင္တို႔နဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ဒါေလး ျပန္ကိုင္ရတယ္။
ဘာလဲဆိုေတာ့ ပါဠိရဲ႕ စၾကာစကားနဲ႔ ဂ်ာမန္ရဲ႕ စၾကာတံဆိပ္ သြားတူေနသလားမသိဘူးဆိုၿပီး ဒီလူငယ္ကို ရွင္းရတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိတယ္။ ပါဠိရဲ႕စၾကာကို ဂ်ာမန္ေတြက စၾကာတံဆိပ္တပ္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ရွင္းရတယ္။ တကယ္က ဒါ ပညာရွင္ေတြ ရွင္းရမယ့္ကိစၥ။ ေနာက္တစ္ခ်က္၊ ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အေမရိကားမွာ ၾကံဳလာတာဗ်။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ေျပာခဲ့တဲ့အထဲမွာပါတဲ့ စာေရးဆရာတကၠသိုလ္ တက္ေနတဲ့ လူငယ္ေလး ဂ်င္မ္ဆိုတာ။ သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို သူ႔အိမ္ ေခၚသြားတယ္။
"လမ္းေလွ်ာက္ရေအာင္ ဆရာ" တဲ့။
"ေအးကြာ ေလွ်ာက္ရေအာင္"
ဆိုၿပီး ၄၅ မိနစ္ေလာက္ ေလွ်ာက္လိုက္တာ သူ႔အိမ္ ေရာက္သြားတယ္။
သူ႔အိမ္ေလးက ေက်ာက္တံုး၊ ေက်ာက္ခဲေတြ၊ သံတိုသံစေတြနဲ႔ လူငယ္ဆိုေတာ့ဗ်ာ ေတြ႕ကရာပစၥည္းေတြနဲ႔ သူ႔အိမ္ကို ကားဂိုေဒါင္လို ေဆာက္ထားတာ။ အာ ေအး... ႀကိဳက္တယ္ကြာလို႔၊ ေကာင္းသားပဲ မင္းအိမ္ေလးက လို႔၊ ကိုယ့္ဟာကိုယ္လုပ္တာဆိုေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့လို႔။ အဲဒါဆိုရင္ ဆရာရယ္တဲ့၊ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္ေလးအေၾကာင္းကို ျမန္မာစာနဲ႔ တစ္မ်က္ႏွာေလာက္ ေရးေပးစမ္းပါတဲ့။ ေအးပါကြာလို႔၊ မင္း ျမန္မာစာ တတ္လို႔လား ဆိုေတာ့၊ မတတ္ဘူးတဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္ အမွတ္တရ သိမ္းထားခ်င္လုိ႔တဲ့။
ကၽြႏ္ေတာ္က ဗလာစာရြက္နဲ႔ ေဘာလ္ပင္ယူၿပီး သူ႔အိမ္ေလးအေၾကာင္းကို စာစီစာကံုးေရးေပးတယ္။ ေရးတဲ့အခါမွာ ဒီေကာင္ မတ္တတ္ရပ္ၿပီး ေဘးက လာၾကည့္ေနတယ္။ သူ ဘာမွမသိဘူးေနာ္။ ျမန္မာစာ မတတ္ဘူး။ ကလည္း မသိဘူး၊ ဝလံုးလည္း မသိဘူး။ ဒီမွာ လူငယ္ေတြအျပင္ လူႀကီးေတြလည္း ပါပါတယ္ေလ။ သတိထားဖို႔ေပၚလာတယ္။ သူတို႔လူမ်ိဳးသည္ ပညာရပ္တစ္ခုကို ေရဆံုးေရဖ်ား လိုက္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ သြားေတြ႕တယ္။
ဘာလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ေရး႐ိုးေရးစဥ္ပဲေလ။ ျမန္မာစာ ျမန္မာအကၡရာေတြနဲ႔ အိမ္ေလးအေၾကာင္း သီကံုးဖြဲ႕ႏြဲ႕ ေရးသားတာေပါ့။ သူကေတာ့ ဘာမွ အဓိပၸါယ္မသိဘူးေနာ္။ ေဘးက မတ္တတ္ရပ္ၾကည့္ေနခဲ့တာ။ ၿပီးေတာ့ သိုင္းက်ဴးဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ့္စာရြက္ကေလးကို ေလးေလးစားစားယူၿပီး၊ ေသေသသပ္သပ္ေခါက္ၿပီးေတာ့ သူ႔ခုတင္ ေခါင္းရင္းမွာ ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ တည္းတဲ့ ဧည့္ရိပ္သာအေဆာင္ကို ျပန္ၾကတာေပါ့ေလ။
ဒီေကာင္ေလးက ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အတူအိပ္တယ္။ တကယ့္ကို သိပ္ယဥ္ေက်းတဲ့ကေလးဗ်ာ။ ေမရိကန္သာဆိုတယ္၊ အေရွ႕တိုင္းသားေလး က်ေနတာပဲ။ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ႏြဲ႕ႏဲြ႕ေလး။ အဲဒါ အားရင္ေမးေတာ့တာပဲ။ စာေပနဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ ဝတၱဳတိုနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးေတာ့တာပဲ။ အဲဒီတစ္ညကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ တီဗီြထိုင္ၾကည့္အၿပီး တီဗီြပိတ္ၿပီလည္းဆိုေရာ သူက ဘာေမးလဲဆိုေတာ့ -
"ဆရာ ျမန္မာအကၡရာဟာ ဘာေၾကာင့္ အဝိုင္းေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနတာလဲ" တဲ့။
ၾကည့္ေနာ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စာေရးဆရာကိုယ္တိုင္ ဒီကစၥ ေသေသခ်ာခ်ာ မစဥ္းစားခဲ့ဘူး။ ဖတ္တဲ့သူဆို ေဝးေရာ။ ကၽြန္ေတာ္ ေမးမယ္၊ လူႀကီးေရာ လူငယ္ေရာကိုပါ။ အဲဒီ ျမန္မာအကၡရာေတြဟာ ဘာေၾကာင့္ အဝိုင္းခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနတာလဲလို႔ တစ္ခါတေလမ်ား စဥ္းစားမိဖူးသလားဗ်ာ။
ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္၊ အမ်ားက စဥ္းစားမိဖူးမွာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ၾကည့္ေနာ္ သူေမးတာ၊ သူက အေမရိကန္ေက်ာင္းသား၊ ျမန္မာစာကို တစ္လံုးမွ မသိဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့ လက္ေရးကိုၾကည့္ၿပီး ေမးတာ၊ တ႐ုတ္စာမွာလည္း အေခ်ာင္းေတြ၊ တုတ္ေတြ ပါတာပဲ၊ ကုလားစာမွာလည္း အေခ်ာင္းေတြပါတာပဲ၊ အဂၤလိပ္မွာဆို O အို တစ္လံုးတည္း အဝိုင္းပါတယ္။ ျမန္မာစာအကုန္လံုး အဝိုင္းေနာ္တဲ့။ ဟုတ္ပါ့ဗ်ာ၊ ဗ်ည္း ၃၃လံုးကို ၾကည့္ၾကည့္ပါ၊ အကုန္အဝိုင္းခ်ည္းပါပဲ။ အဲဒါ ဘေၾကာင့္လဲလို႔ ေမးတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဘာသာေဗဒပညာရွင္ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ဘယ္လိုေျဖၾကမတံုး၊ ကၽြန္ေတာ္က ပညာရွင္မဟုတ္ေတာ့ မရွင္းႏုိင္ဘူး။ သို႔ေသာ္ ကိုယ္က ဆရာဆိုေတာ့လည္း ႐ိုး႐ိုးသားသား ဝန္ခံရရင္ ၿဖီးရတာေပါ့။
ေပထက္အကၡရာတင္တဲ့ကိစၥလည္း မဟုတ္ေတာ့ ဘယ္လိုေျဖရတံုးဆိုရင္ ေအး... မင္း ေနနဲ႔လ ေတြ႕ဖူးသလား၊ ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေနက ဘာလဲကကြ၊ အ၀ိုင္း၊ လကေကာ ဘာလဲကြ၊ အ၀ိုင္း၊ တို႔ကမာၻႀကီးကေကာ ဘာလဲကြ၊ အ၀ိုင္း၊ ေအး အဲဒါေၾကာင့္ တို႔စာလံုးေတြဟာ အ၀ိုင္းခ်ည္းပဲကြလို႔ ၿဖီးရတာေပါ့။
ကိုယ္က ဆရာဆိုၿပီး သူက တပည့္ခံေနေတာ့ အေပၚစီးကေန ၿဖီးရတာ။ အမွန္ေတာ့ ဟုတ္သလား၊ မဟုတ္သလား ကၽြန္ေတာ္လည္း မသိဘူးဗ်။ ပညာရွင္ေတြမွ သိမယ့္ကိစၥ၊ ဒီထက္အက်ပ္႐ိုက္တဲ့ကိစၥ ရွိေသးတယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ -
"ေကာင္းၿပီ၊ အ၀ိုင္းက ေနနဲ႔လကိုယူၿပီး ေရးတာဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ လက္ယာရစ္ခ်ည္း ေရးရတာလဲ။ အဲဒါက်ေတာ့ ဘာလို႔လဲ" တဲ့။
ေသၿပီ၊ အဲဒါက်ေတာ့ ေျဖကို မေျဖႏိုင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါနဲ႔ -
"တို႔က ကြာလို႔၊ နာရီရွိတယ္မဟုတ္လား နာရီ၊ နာရီက လက္ယာရစ္သြားတာပဲလို႔ အဲဒီေတာ့ တို႔စာလံုးေတြလည္း လက္ယာရစ္ေရးတာေပါ့ကြာ"
လို႔ ေပါ့ေပ့ါေလး ျပန္ေျဖလိုက္တယ္။ အဲဒါမွာ ဂ်င္မ္က ထပ္ၿပီး ရစ္ျပန္ေရာ။
"အာ... ဆရာေျပာေတာ့ ေနနဲ႔လနဲ႔ ကမာၻနဲ႔ယွဥ္ၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္။ အဲဒါေတြက ကမာၻႀကီးက လက္၀ဲရစ္ လည္ေနၾကတာေလ၊ ဆရာတို႔ စာက်ေတာ့ ဘာျဖစ္လို႔ လက္ယာရစ္ေရးၾကတာလဲ" တဲ့။
ေသေရာဗ်ာ၊ ဟာကြာ.. မင္းကလည္း စၾက၀ဠာႀကီးက ေျပာင္းျပန္လည္ေနတာပဲ၊ ဘာညာနဲ႔ လုပ္ရတာေပါ့၊ ဟုတ္တယ္ မဟုတ္တယ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း မသိဘူးေလ။ ဆိုလိုတာက လူငယ္ေတြကို ခ်ဥ္းကပ္ရတာ ခက္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္တာပါ။
ေနာက္တစ္ခု၊ လူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စင္ကာပူလူမ်ိဳး၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသား ခံယူထားတဲ့ ပန္းခ်ီပညာရွင္ေကာင္မေလး ရင္န္ကာတဲ့။ အသက္ ၂၆ ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ကၽြန္ေတာ့ဆီလာတယ္။ လာတဲ့ အေၾကာင္းက ဘာလဲဆိုေတာ့ ပန္းခ်ီေအာင္စိုးရဲ႕ ပန္းခ်ီကားေတြနဲ႔ ပန္းခ်ီေအာင္စိုးရဲ႕ ဘ၀ကို က်မ္းျပဳဖို႔။ အသက္ ၂၆ ႏွစ္ေနာ္၊ ၂၆ ႏွစ္၊ သူကိုင္လိုက္တာက ေသးေသးမႊားမႊား မဟုတ္ဘူး။ ပန္းခ်ီေအာင္စိုး။ ပန္းခ်ီေအာင္စိုးဆိုတာ ႐ိုးရာကေန ေမာ္ဒန္အထိ ကူးလူးဆက္ဆံ ဆက္သြယ္ၿပီး ေရးခဲ့တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာႀကီး။
အဲဒီ ဆရာႀကီးရဲ႕ ဘ၀နဲ႔ပန္းခ်ီကို က်မ္းျပဳဖို႔၊ ေတာ္႐ံုတန္႐ံုကိစၥ မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ဆီကုိ ေရာက္လာေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဒီကိစၥအတြက္ကို လုပ္ေနတာ ေလးႏွစ္ရွိသြားၿပီတဲ့။ ဆိုလိုတာက သူဟာ အႀကီးႀကီးကို လုပ္ေနေပမယ့္ အေသးေလးေတြကို ေမ့မထားဘူးဆိုတာ ေျပာခ်င္လို႔ပါ။ သူက ပန္းခ်ီေအာင္စိုးအေၾကာင္းေမးဖို႔ ပန္းခ်ီေအာင္စိုးရဲ႕ဇနီး အန္တီမာ့ဆီသြားတယ္။ အန္တီမာက ပန္းခ်ီေအာင္စိုးအေၾကာင္းကို သုေမာင္တို႔က ပိုသိတယ္။ သူတို႔က ပူးကပ္ေပါင္းေနၾကတာ။ သူတို႔ဆီ သြားေမးဆိုၿပီး ပန္းခ်ီေအာင္စိုးမိန္းမက လိုက္ပို႔ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ဆီ ေရာက္လာတယ္။
သူက ကၽြန္ေတာ့္ကို ပန္းခ်ီေအာင္စိုး ငယ္ငယ္တုန္းက အေၾကာင္းေတြ ေလွ်ာက္ေမးရင္း -
"ရွင္ ပန္းခ်ီဆြဲတယ္ဆို" တဲ့။
"ေအး... ပန္းခ်ီဆြဲတယ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးလုိ႔၊ အ႐ုပ္ကေလးေတြ ေရးတာပါ။ ငါ ပန္းခ်ီဆရာ မဟုတ္ပါဘူး" လို႔။
"ၾကည့္ခ်င္တယ္" တဲ့။
ၾကည့္ခ်င္ေတာ့ ထုတ္ျပလိုက္တယ္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဆြဲထားတဲ့ ပန္းခ်ီဆိုပါေတာ့ေလ။ အ႐ုပ္ေတြက တစ္ပံုက မိန္းမရဲ႕အေပၚပုိင္း၊ တစ္ပံုက မိန္းမရဲ႕ ခါးအလယ္ပိုင္း၊ ေနာက္တစ္ပံုက မိန္းမရဲ႕ ေအာက္ပိုင္း။ အဲဒီပံုေလ၊ ေမာ္ဒန္ပံုေပါ့ေလ။
ဒါနဲ႔ ေကာင္မေလးက တအံ့တၾသၾကည့္ၿပီး -
"ဟား... ေအာင္စိုး လက္က်၊ ေတြ႕ၿပီ ေအာင္စိုးလက္က်ပဲ" တဲ့။
ေအး... ေအာင္စိုးလက္က် မဟုတ္ပါဘူးကြာ။ ေအာင္စိုးလက္က် ျဖစ္ဖို႔ေနေနသာသာ ငါက ႐ိုး႐ိုးပန္းခ်ီဆရာေတာင္ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ေျပာရတယ္။ သူက ကၽြန္ေတာ့္ပံုေတြ ၾကည့္ေျပာတာေနာ္။ ကၽြန္ေတာ့္ပန္းခ်ီကား သံုးခ်ပ္။ သူက လက္နဲ႔ေထာက္ၿပီးျပတာ။ ပထမပံုမွာ အေပၚပိုင္း မိန္းမပံုမွာ ခ်ိဳင္းၾကားမွာ မွဲ႕ထည့္ထားတာ ေဟာဒီမွာ မွဲ႕တဲ့။ ေနာက္တစ္ပံုက အလယ္ပိုင္း ဗိုက္သားမွာ မွဲ႕ထည့္ထားတာ ေဟာဒီမွာ မွဲ႕တဲ့။
ေနာက္တစ္ပံုက ပန္းသည္မေလးေျခေထာက္မွာ ေျခသလံုးမွာ မွဲ႔ေလးနဲ႔ ေဟာဒီမွာ မွဲ႔တဲ့။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ေတာင္ ဘာေၾကာင့္ မွဲ႔ထည့္မိမွန္းေတာင္ မသိပါဘူး။ မွဲ႔၀ါသနာပါလို႔ ထည့္လိုက္တာ။ သူက ေဟာဒါ ေအာင္စိုး၊ ေဟာဒါ ေအာင္စိုး ဆိုၿပီး လုပ္တယ္။
"ေအာင္စိုးနဲ႔ မွဲ႔နဲ႔ ဘာဆိုင္လို႔တုန္း ရင္န္ကာရဲ႕"
လို႔ဆိုေတာ့ သူက ဘာလုပ္တယ္ထင္သလဲ။ ဆတ္ဆို ပန္းခ်ီေအာင္စိုးရဲ႕ဇနီး အန္တီမာရဲ႕ အကႌ်အေပၚဆံုး ၾကယ္သီးႏွစ္လံုးကို ဆြဲျဖဳတ္လိုက္တယ္။ ဖြင့္ေတာ့ ရင္ဘတ္ေလး ေဟာင္းေလာင္းပြင့္သြားတာေပါ့။ ေဟာဒီမွာ ေတြ႕သလားလို႔ သူကျပေတာ့မွ ဟုတ္ပါ့ဗ်ား၊ အန္တီမာရဲ႕ ရင္ညြန္႔မွာ မွဲ႔နဲ႔ဗ်။
ေၾသာ္... ၾကည့္စမ္း၊ လူငယ္ေနာ္၊ အသက္ ၂၆ ႏွစ္အရြယ္ ဒီေကာင္မေလးက ေအာင္စိုးပန္းခ်ီကားေတြမွာ မွဲ႔ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေအာင္စိုးရဲ႕မိန္းမမွာလည္း မွဲ႔ပါရမယ္ဆိုၿပီး တြက္ထားပံုရတယ္။
ၿပီးေတာ့ -
"ကိုသုေမာင္ ဇနီးမွာေကာ မွ႔ဲရွိလား" တဲ့။
"ေအး... အရင္တုန္းက ေက်ာကုန္းမွာ ရွိတယ္။ ခုေတာ့ ခြဲစိတ္လိုက္လို႔ မရွိေတာ့ဘူး" လို႔၊
"အဲဒါေၾကာင့္ ဒီကားေတြမွာ မွဲ႔ပါေနတာ၊ ဒါ ေအာင္စိုး လက္က်ပဲ" တဲ့။
ေျပာခ်င္တာက မွဲ႔ေလးတစ္လံုးေတာင္ အလြတ္မေပးဘဲ ေအာင္စိုးရဲ႕ဘ၀မွာ ဆြဲထည့္ၿပီး ေလ့လာတယ္ဆိုတာ ေျပာခ်င္တာပါ။ ရယ္စရာေျပာျပဦးမယ္၊ အဲဒါမွာ လင္း၀ဏၰဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာ တစ္ေယာက္လည္း ပါတယ္။ ပန္းခ်ီေအာင္စိုး လက္ရာမ်ိဳးေရးတဲ့ တပည့္တစ္ဦးေပါ့။ သူက ၀င္၀င္ၿပီး ေျပာတယ္။
ပန္းခ်ီေအာင္စိုးက အိႏၵိယကို သြားၿပီး ပညာသင္ေတာ့ ဟိုမွာ ကုလားမေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ ႀကိဳက္ခဲ့ဖူးတယ္တဲ့။ ပန္းခ်ီေအာင္စိုး မိန္းမ ေရွ႕တင္ သူက ရယ္ေမာကာ ေျပာတာကိုး။ အဲဒီ ကုလားမေလးေနတဲ့ အိမ္ကိုတဲ့ ပန္းခ်ီေအာင္စိုးက စကတ္ခ်္ (sketch) ပံုၾကမ္းျခစ္ထားတဲ့ ပန္းခ်ီကားေလး ငါ့မွာရွိတယ္။ သူမေသခင္ ငါ့ကို လက္ေဆာင္ေပးထားတာ ရွိတယ္တဲ့။ အဲဒါ နင္ၾကည့္မလားတဲ့။ ဆိုေတာ့ကာ အဲဒီေကာင္မေလးက ဟားဟားဟားဆိုၿပီး ထရယ္တယ္။ ရယ္ၿပီးေတာ့ -
"ကိုလင္း၀ဏၰ ကၽြန္မေျပာျပမယ္၊ အဲဒီ ပန္းခ်ီကားကို ၾကည့္စရာမလုိဘူး၊ ကၽြန္မ အိႏၵိယကို သြားၿပီးၿပီ၊ အဲဒီအိမ္ကိုလည္း လိုက္ရွာၿပီးေတာ့ ၾကည့္ခဲ့ၿပီးၿပီ၊ ကုလားမႀကီးကိုလည္း ေတြ႕ခဲ့ၿပီးၿပီ။ အဘြားႀကီးက ခုထိ ေခ်ာတုန္းပဲ" တဲ့။
ေဟာဗ်ာ၊ ရယ္စရာေလးဆိုေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္အထိ ေရာက္သလဲ။ ေအာင္စိုးအေၾကာင္းသိဖို႔ ေအာင္စိုးရည္းစားရွိတဲ့ အိႏၵိယအထိသြားၿပီး ၾကည့္တာ၊ ဒီအိမ္ကိုလည္း ဓာတ္ပံု႐ိုက္ခဲ့တယ္။ ေအာင္စိုးရည္းစား ခုေတာ့ အဘြားႀကီး၊ ကုလားမႀကီးကိုလည္း ေတြ႕ၿပီးေတာ့ စကားေတြေျပာခဲ့တယ္။ ေအာင္စိုးအေၾကာင္း က်မ္းျပဳဖို႔ ဘယ္ေလာက္ ေလ့လာခဲ့သလဲ။ ကၽြန္ေတာ္က ယွဥ္ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာလူငယ္ေတြလည္း ေမာ္ဒယ္လ္သင္တန္းတက္ၿပီး ေမာ္ဒယ္လုပ္စားဖို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။
ေနာက္ဆံုး ေျပာဦးမယ္၊ စားေသာက္ဆိုင္မွာ စားပြဲထိုး လုပ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္ဆိုတဲ့ စီးကရက္ပ႐ိုမိုးရွင္း လိုက္လုပ္ေနတဲ့ မိန္းကေလးပဲ ျဖစ္ပါေစ။ ေအာက္ဆံုးအလႊာက မိန္းကေလးပဲ ျဖစ္ပါေစ။ ကိုယ္ လုပ္ရမယ့္အလုပ္ကို ေထာင့္ေစ့ေအာင္၊ အကြက္ေစ့ေအာင္ ၾကည့္တတ္ဖို႔၊ ျမင္တတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကပါ။ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္က မရဲတရဲ တိုက္တြန္းတာပါ။ မရဲတရဲဆိုလို႔ ဘာေၾကာင့္ ဒီစကားကို ေျပာရသလဲဆိုရင္ ခုနကေျပာသလို လူငယ္ေတြကို ေၾကာက္လို႔။
ကဲ... ဒီအပတ္လည္း နည္းနည္းပါးပါးေတာ့ ေရာေရာယွက္ယွက္ ကေလး ပါဦးမွာပဲေနာ္။ ေရွ႕အပတ္က်ရင္ေတာ့ အခန္းက႑ေလးေတြ သီးသန္႔ထုတ္ၿပီးေတာ့ တစ္ပတ္ကိုတစ္ႀကိမ္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ေျပာႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ့မယ္။
အားလံုး က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။
-------- X ----- X ----------
credit to mmcyber (Du Du)
