Dr. ေကခိုင္ေမာင္ (ေဆး-၁) ရဲ႕ သူကေလး ဘာျဖစ္ေနလဲ
လူ႔ဘ၀ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အိမ္ေထာင္မႈ ထူေထာင္ ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ကုိယ့္ရဲ႕မ်ဳိးဆက္သစ္ကေလးကို လူ႔...ေလာကထဲ ေခၚသြင္းလာၾကပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ေလး မရ ခင္တုန္းကေတာ့ ရလာရင္ ဘယ္လိုေလး ခ်စ္လိုက္မဟဲ့၊ ဘယ္ လိုျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးလိုက္မဟဲ့
ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ ၀မ္းပ်က္ျခင္း ကေလးေတြမွာ အရမ္းအျဖစ္မ်ားတဲ့ ေ၀ဒနာေတြထဲက တစ္ခုပါပဲ။ ေရာဂါ ပိုး၀င္ျခင္း၊ စားလိုက္မိတဲ့ အစာကို အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းက လက္မခံႏုိင္ျခင္း (သို႔) သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္မ်ား အလြန္အမင္းေသာက္ ျခင္းတို႔ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတာပါ။ ကေလးကို ေရဓာတ္ျပည့္၀ေအာင္ ျပန္ျဖည့္ဆည္း ေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဓာတ္ဆားရည္တုိက္ေပးပါ။ ျဖည့္စြက္အစာ ေကၽြးေနၿပီဆို ရင္ ႏြားႏို႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြ၊ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြနဲ႔ အဆီမ်ားတဲ့ အစားအစာေတြကို မေကၽြးဘဲ ခဏရပ္ထားပါ။ (၂၄)နာရီ အတြင္း ၀မ္းေလွ်ာတာမသက္သာရင္ ကေလး အသက္ (၆)လေအာက္ျဖစ္ မယ္ဆုိရင္ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ၀မ္းထဲတြင္ ေသြးပါျခင္း၊ ၀မ္းမည္းမည္းသြားျခင္း၊ ဗုိက္နာျခင္း စတဲ့လကၡဏာေတြနဲ႔ တြဲျဖစ္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကေလးအထူးကု ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသတုိင္ပင္ရပါမယ္။
ကေလးမ်ားႏွင့္ ကုိယ္ပူခ်ိန္တက္ျခင္း
မိဘတုိင္း မလြဲမေသြ က်ိန္းေသေတြ႕ဖူးမယ့္ ျပႆနာတစ္ခုပါ။ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္ေလးမ်ားဆုိရင္ မဆုိစေလာက္ ကိုယ္ေငြ႕ေငြ႕ပူတာ ကေတာင္ ေရာဂါပိုး၀င္ျခင္းရဲ႕ လကၡဏာျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အသက္ (၃)လ ေအာက္ ကေလးရဲ႕ ခ်ဳိင္းၾကားအပူခ်ိန္ ၉၉.၄ ဒီဂရီဖာရင္ဟုိက္ (သို႔) အဲဒီထက္ ေက်ာ္မယ္ဆုိရင္၊ အသက္ (၃)လကေန (၆)လအတြင္း ကေလးမွာ ၁၀၁ ဒီဂရီဖာရင္ဟုိက္ထက္ ေက်ာ္မယ္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ ခ်က္ခ်င္းျပသရပါမယ္။ ကိုယ္ပူခ်ိန္ အဲဒီေလာက္မရွိရင္ေတာင္မွ နားကိုက္ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း၊ ႏံုးျခင္း၊ အနီစက္၊ အနီကြက္မ်ား ေပၚလာျခင္း၊ အန္ျခင္း (သို႔) ၀မ္းသြားျခင္းနဲ႔ တြဲမယ္ဆုိရင္လည္း ဂ႐ုစုိက္သင့္ပါတယ္။ ဖ်ားေနတဲ့ ကေလးနဲ႔ ေစာင္အထူႀကီးနဲ႔ ေထြးထားၿပီး အေႏြးထည္အထူႀကီး ၀တ္ေပး ထားမယ့္အစား ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ခ်ည္ထည္ေလးေတြပဲ ဆင္ထားပါ။ အဲဒါမွ ကုိယ္အပူခ်ိန္ အရမ္းျမင့္မားၿပီး မ်က္ျဖဴလန္ကာ တက္သြားျခင္းဆိုတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာ ကပ္မလိုက္လာမွာပါ။ ကေလးကို ေရပတ္လည္း တုိက္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ကေလးနဲ႔ သင့္ေတာ္ၿပီး အႏၲရာယ္ကင္းတဲ့ အဖ်ား က်ေဆးကို ဆရာ၀န္ကို ေမးျမန္းၿပီး တုိက္ေကၽြးႏုိင္ပါတယ္။
ကေလးမ်ားနဲ႔ ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္း
တခ်ဳိ႕ကေလးေတြက တစ္ေန႔မွာ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ နည္းနည္း နည္းနည္းနဲ႔ ၀မ္းသြားတတ္ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕ကေလးေတြကေတာ့ ၀မ္းတစ္ခါ သြားၿပီးရင္ သံုးရက္ေလာက္ေနမွ ေနာက္တစ္ခါ ထပ္သြားပါတယ္။ သင္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ပံုစံအတုိင္း သင့္ကေလးက ၀မ္းမသြားရင္ အရမ္းစိတ္မပူ ပါနဲ႔။ ျမန္မာလို ၀မ္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ အဂၤလိပ္လို constipation ဆုိတာက ၀မ္းသြား ရင္ ခက္ခက္ခဲခဲသြားရၿပီး မာေက်ာတဲ့ ၀မ္းကို သြားတယ္၊ သြားၿပီးရင္ နာက်င္တယ္ဆုိတာမ်ဳိးကို ဆိုလိုတာပါ။ တကယ္လို႔ ကေလးက ၀မ္းသြား နည္းတယ္ဆုိရင္ ဆရာ၀န္က လိုအပ္ပါက ေရပိုတုိက္ဖို႔ (သို႔) ဆီးေဖ်ာ္ရည္ တုိက္ေပးဖို႔ ၫႊန္ၾကားပါလိမ့္မယ္။ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ အန္ျခင္းနဲ႔ ၀မ္းမသြားျခင္း တြဲေနၿပီဆုိရင္လည္း ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသတုိင္ပင္ရပါမယ္။
ကေလးမ်ားႏွင့္ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း
ကေလးေတြရဲဲ႕ ေခ်ာင္းသံက အမ်ဳိးမ်ဳိး ကြဲျပားေနပါတယ္္။ အသံ အုပ္အုပ္နဲ႔ တခြပ္ခြပ္ဆုိးတဲ့ေခ်ာင္းက croup ေရာဂါလို႔ေခၚတဲ့ အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္းအေပၚပိုင္းဟာ ဗုိင္းရပ္စ္ပုိးေၾကာင့္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေရာင္ျခင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေခ်ာင္းဆုိးၿပီး ကိုယ္ေငြ႕ေငြ႕ပူတာဟာ သာမန္အေအးမိတာ ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ေပမယ့္ ကိုယ္ပူခ်ိန္ တျဖည္းျဖည္း ျမင့္လာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဆုတ္ေရာင္ျခင္း (သို႔) တုပ္ေကြးမိျခင္းကို စိတ္ပူရပါမယ္။ တရႊီရႊီျမည္သံနဲ႔ ေခ်ာင္းသံတြဲေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ပန္းနာရင္ၾကပ္ျဖစ္ႏုိင္္သလို အသက္႐ွဴ လမ္းေၾကာင္း ပုိး၀င္တာလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ၾကက္ညႇာေခ်ာင္းဆုိးေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလးရဲ႕ ေခ်ာင္းသံကေတာ့ အဟြတ္အဟြတ္လို႔ မျမည္ဘဲ အဟုအဟုလုိ႔ ျမည္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျမည္သံကို အစြဲျပဳၿပီး ၾကက္ညႇာ ေခ်ာင္းဆုိးေရာဂါကို ေဆးပညာအေခၚအရ whooping cough လို႔ ေခၚပါ တယ္။ ေရေႏြးေငြ႕႐ွဴေပးတာနဲ႔ အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ေပးတာ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း ကို သက္သာေစပါတယ္။ အသက္ (၄)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြကို ေခ်ာင္းဆုိးေပ်ာက္ေဆး မတုိက္သင့္ပါဘူး။
လူ႔ဘ၀ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ အိမ္ေထာင္မႈ ထူေထာင္ ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ကုိယ့္ရဲ႕မ်ဳိးဆက္သစ္ကေလးကို လူ႔ေလာကထဲ ေခၚသြင္းလာၾကပါတယ္။ ရင္ေသြးငယ္ေလး မရ ခင္တုန္းကေတာ့ ရလာရင္ ဘယ္လိုေလး ခ်စ္လိုက္မဟဲ့၊ ဘယ္ လိုျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးလိုက္မဟဲ့
ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ ၀မ္းပ်က္ျခင္း ကေလးေတြမွာ အရမ္းအျဖစ္မ်ားတဲ့ ေ၀ဒနာေတြထဲက တစ္ခုပါပဲ။ ေရာဂါ ပိုး၀င္ျခင္း၊ စားလိုက္မိတဲ့ အစာကို အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းက လက္မခံႏုိင္ျခင္း (သို႔) သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္မ်ား အလြန္အမင္းေသာက္ ျခင္းတို႔ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတာပါ။ ကေလးကို ေရဓာတ္ျပည့္၀ေအာင္ ျပန္ျဖည့္ဆည္း ေပးတဲ့အေနနဲ႔ ဓာတ္ဆားရည္တုိက္ေပးပါ။ ျဖည့္စြက္အစာ ေကၽြးေနၿပီဆို ရင္ ႏြားႏို႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ပစ္ၥည္းေတြ၊ အမွ်င္ဓာတ္မ်ားတဲ့ အစားအေသာက္ေတြနဲ႔ အဆီမ်ားတဲ့ အစားအစာေတြကို မေကၽြးဘဲ ခဏရပ္ထားပါ။ (၂၄)နာရီ အတြင္း ၀မ္းေလွ်ာတာမသက္သာရင္ ကေလး အသက္ (၆)လေအာက္ျဖစ္ မယ္ဆုိရင္ ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ၀မ္းထဲတြင္ ေသြးပါျခင္း၊ ၀မ္းမည္းမည္းသြားျခင္း၊ ဗုိက္နာျခင္း စတဲ့လကၡဏာေတြနဲ႔ တြဲျဖစ္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကေလးအထူးကု ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသတုိင္ပင္ရပါမယ္။
ကေလးငယ္မ်ားနဲဲ႔ ဗုိက္ေအာင့္ျခင္း
ေခ်ာ့မရ ျပဳမရနဲ႔ ငိုေနၿပီ၊ ေနာက္ကိုေကာ့ၿပီး ေအာ္ေနၿပီ၊ တံေတြးေတြ ေထြးထုတ္ေနၿပီဆုိရင္ ထိပ္ဆံုးက ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရွိတာကေတာ့ သူကေလး ဗုိက္ေအာင့္ေနပါၿပီ။ စားခ်ဥ့္ျပန္ျခင္း၊ အစာမွားျခင္း (သို႔) ဗုိင္းရပ္စ္ပုိးေတြ ေၾကာင့္ ဗုိက္ေအာင့္ႏုိင္ပါတယ္။ အသက္တစ္ႏွစ္ေက်ာ္တဲ့ ကေလးေတြမွာ ေတာ့ ျမင္ျမင္ရာ ပါးစပ္ထဲ ထည့္ေကာက္စားတဲ့အခါ အစာအိမ္က လက္သင့္ မခံႏုိင္တာေၾကာင့္လည္း ေအာင့္တတ္ပါတယ္။ ဗုိက္ေအာင့္ျခင္း အမ်ားစုဟာ အႏၲရာယ္ ႀကီးႀကီးမားမားမရွိဘဲ သူ႔ဟာသူ သက္သာသြားတတ္ပါတယ္။ အဲ ...မသက္သာသြားတဲ့အျပင္ အန္မယ္၊ ၀မ္းပ်က္မယ္၊ ႏုံးလာမယ္၊ ကိုယ္ပူခ်ိန္တုိးလာမယ္ဆိုရင္ေတာ
ဗုိက္ေအာင့္ျခင္း ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးငယ္ ေလးေတြမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေလေအာင့္ျခင္းပါပဲ။ သူ႕ရဲ႕လကၡဏာကေတာ့ ကေလးက အငိုလံုး၀မတိတ္ဘဲ တအီအီနဲ႔ အၾကာႀကီး ငုိေနတာပါ။ ေလေအာင့္ျခင္းရဲ႕ အဓိကအေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ရင္ေသြးငယ္ေလး မ်ဳိခ် လိုက္မိတဲ့ ေလေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကေလးကို ႏုိ႔တုိက္တဲ့အခါ ျဖည္းျဖည္းတုိက္ပါ။ ႏုိ႔တုိက္ၿပီးတုိင္း ကေလးကို ပခံုးေပၚေမွာက္တင္ကာ ေက်ာကုန္းေလးကို ညႇင္သာစြြာ ပြတ္သပ္ၿပီး ေလထုတ္ေပးပါ။ အသက္ တစ္ႏွစ္အထက္ ကေလးေတြမွာေတာ့ အမွ်င္မ်ားတဲ့၊ အဆီမ်ားတဲ့ အစား အစာေတြက ေလေအာင့္ေစပါတယ္။
ကေလးမ်ားနဲ႔ သြားေပါက္ျခင္း
အသက္ (၆)လေလာက္ ေရာက္တဲ့အခါ ကေလးရဲ႕ဘ၀မွာ ပထမဆံုး သြားေလးေတြက သြားဖံုးေတြကို တုိးၿပီး အျပင္ကို ထြက္ဖို႔ တာစူလာပါ တယ္။ ေရာင္လာတဲ့ သြားဖံုးေတြေၾကာင့္ ကေလးမွာ အရမ္းအေနရ ခက္ပါတယ္။ သြားေပါက္ခ်င္လို႔ နာေနတဲ့ သြားဖံုးေတြကို အနာသက္သာ ေစဖို႔ ကေလးကို တစ္ခုခုေပး၀ါးထားပါ။ စူပါမားကတ္ေတြ၊ ကေလးပစ္ၥည္း ေရာင္းတဲ့ဆုိင္ေတြ၊ ေဆးဆုိင္ေတြမွာ ကေလးသြားမေပါက္ခင္ ၀ါးဖို႔အတြက္ ရာဘာကြင္းေလးေတြ လြယ္လြယ္၀ယ္လို႔ ရပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ သြားဖံုးေလး ေတြကို သင့္လက္ေခ်ာင္းထိပ္နဲ႔ အသာအယာ ႏွိပ္ေပးျခင္းကလည္း သူ႔ကို အနာသက္သာေစပါတယ္။
ကေလးမ်ားနဲ႔ ႏွာေခါင္းပိတ္ျခင္း
အေအးမိတာနဲ႔ ကေလးေတြဟာ ႏွာပိတ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အသက္ (၄)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးကို အေအးမိႏွာေစးေပ်ာက္ေဆးေတြ မတုိက္သင့္ပါဘူး။ အဲဒါေတြ တုိက္မယ့္အစား ႏွာေခါင္းထဲကို ေရသန္္႔တစ္စက္ ထည့္ကာ ခဲေနတဲ့ ႏွပ္ေတြကို ေပ်ာ္သြားေအာင္ လုပ္ၿပီးမွ ႏွာေခါင္းစုပ္တဲ့ ေဘာလံုးငယ္ေလးနဲ႔ စုပ္ထုတ္လို႔ ရပါတယ္။
ကေလးမ်ားႏွင့္ ပ်ဳိ႕ျခင္း၊ အန္ျခင္း
ကေလးကို အစာေကၽြးတုိင္း ေအာ့ထုတ္ပစ္္မယ္၊ အန္လည္း အန္မယ္၊ ၀မ္းလည္း ေလွ်ာမယ္္ဆုိရင္ေတာ့ ဗုိင္းရပ္စ္ပုိးေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ အန္္တဲ့ အခါမွာ ခႏၶာကိုယ္ထဲက အရည္နဲ႔ ဓာတ္ဆားေတြ ထြက္ကုန္တဲ့အတြက္ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဓာတ္ဆားရည္ကို နည္းနည္းစီနဲ႔ ခဏခဏ တုိက္ေပးပါ။ သံုးနာရီေလာက္ၾကာလို႔မွ မသက္သာဘဲ ဆက္တုိက္ အန္ေနမယ္ (သို႔) ကိုယ္ပူမယ္ (သို႔) ဓာတ္္ဆားတုိက္လို႔ မရဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္ဆီကိုသာ အေျပးသြားၿပီး ျပသတုိင္ပင္ပါ။
ပူပူေႏြးေႏြး အသစ္စက္စက္ မိဘေတြအတြက္ေတာ့ ကိုယ့္ရင္ေသြး ေနမေကာင္းျဖစ္ေနတာထက္ ပူပင္္စရာေကာင္းတဲ့ကိစၥ မရွိႏုိင္ပါဘူးလို႔ ဆုိရ ေအာင္ပဲ အလြန္အမင္း စိတ္ပူတတ္ၾကပါတယ္။ စိတ္ကို တည္ၿငိမ္ေအးေဆး ေအာင္ထားၿပီး ကိုယ့္ရဲ႕ ကေလးကို ျပဳစုႏုိင္္မႈ အရည္အေသြးကို ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ပါ။ တစ္ၿပိဳင္တည္းမွာပဲ ကေလးကို ဆရာ၀န္ (သို႔) က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းနဲ႔ ျပသင့္တဲ့၊ ေဆး႐ုံကို အျမန္ဆံုးေခၚသြားသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြ ကိုလည္း သတိမလြတ္သြားပါနဲ႔။ အေရွ႕မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ လကၡဏာေတြအျပင္ ကေလးကို အစာေကၽြးလို႔မရျခင္း၊ ကေလးႏုံးေနျခင္း၊ အသက္႐ွဴပံု ပံုစံမမွန္ျခင္း၊ ဂ်ီက်ျခင္း၊ လည္ပင္းေတာင့္တင္းေနျခင္းႏွင့္ ႐ႈးမေပါက္ျခင္း ေတြဟာလည္း ကေလးကို ဆရာ၀န္္ဆီေခၚသြားဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီလုိ႔ အခ်က္ျပ တဲ့လကၡဏာ ေတြပါပဲ။
Dr.ေကခိုင္ေမာင္ (ေဆး-၁)
No comments:
Post a Comment